Zuckerberg’in gizli sığınağı ortaya çıktı: "Kıyamet senaryosu" gerçek mi oluyor?

Teknoloji dünyasının önde gelen isimleri, uzak bölgelerde satın aldıkları araziler ve yeraltı sığınaklarıyla dikkat çekiyor. Yapay zekânın geleceğine dair endişeler, bu “kıyamet hazırlığı” iddialarını yeniden gündeme taşıdı. Bazı uzmanlar bu korkuların abartılı olduğunu savunsa da, milyarderlerin “felaket sigortası” olarak tanımlanan önlemleri hız kesmeden sürüyor.


Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg, 2014’ten bu yana Hawaii’nin Kauai Adası’ndaki 1.400 dönümlük arazisini geliştiriyor.BBC’ye göre mülkte bağımsız enerji ve gıda kaynaklarına sahip güvenli bir yeraltı sığınağı bulunuyor.Projede çalışan işçilerin gizlilik sözleşmesi imzaladığı, arazinin çevresine halkın görüşünü engellemek için iki metre yüksekliğinde duvar örüldüğü belirtiliyor.Wired dergisi de bu önlemlerin projenin kamuoyunun gözünden uzak tutulması için alındığını yazdı.

Zuckerberg ise bu iddiaları reddediyor. Geçen yıl yaptığı açıklamada, yaklaşık 460 metrekarelik alanın “bodrum benzeri küçük bir sığınak” olduğunu söyledi.Ancak Palo Alto’daki 11 komşu evi daha satın alması söylentileri yeniden alevlendirdi.İnşaat izinlerinde bu alanlar “bodrum” olarak geçse de, komşular The New York Times’a “sığınak” ya da “yarasa mağarası” benzetmesini yaptı.

Zuckerberg yalnız değil. LinkedIn’in kurucusu Reid Hoffman, “kıyamet sigortası” olarak adlandırdığı hazırlıklardan bahsederek, teknoloji milyarderlerinin yaklaşık yarısının bu tür planlara sahip olduğunu söylüyor.Bu planların çoğunun Yeni Zelanda’daki mülkleri içerdiğini de ekliyor.Hoffman’a göre “Yeni Zelanda’da ev almak” artık Silikon Vadisi çevrelerinde bir tür şifreye dönüşmüş durumda.Bu gelişmeler, teknoloji elitlerinin olası savaş, çevresel çöküş ya da küresel istikrarsızlık ihtimaline mi hazırlandığı sorusunu yeniden gündeme taşıyor.Yapay zekânın hızla gelişmesi de bu endişeleri büyütüyor.

OpenAI’ın kurucularından İlya Sutskever’in, “genel yapay zekâ” (AGI) geliştirilmeden önce şirketin önde gelen araştırmacıları için bir sığınak inşa edilmesi gerektiğini söylediği iddia edildi.OpenAI CEO’su Sam Altman, 2024’te “AGI’nin insanların sandığından çok daha yakında” olduğunu belirtti.Google DeepMind kurucusu Demis Hassabis beş ila on yıllık bir zaman dilimi öngörürken, Anthropic kurucusu Dario Amodei, teknolojinin 2026 gibi erken bir tarihte ortaya çıkabileceğini söylüyor.Ancak bu tahminler kadar tartışma yaratan bir konu da, milyarderlerin aynı dönemde sığınak yatırımlarını hızlandırması.Teknoloji çevrelerinde bu iki gelişme sıklıkla birlikte anılıyor: yapay zekâ devrimi mi geliyor, yoksa bir felaket senaryosuna mı hazırlanılıyor?

Southampton Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Profesörü Dame Wendy Hall, BBC’ye “Yapay zekâ, insan zekâsına yaklaşmaktan hâlâ çok uzak” dedi.Cognizant teknoloji direktörü Babak Hojat da “Yapay zekâ bir devrim değil, uzun bir evrim süreci” ifadesini kullandı.Cambridge Üniversitesi’nden Neil Lawrence ise “Genel yapay zekâ kavramı hatalı; asıl riskler bu abartılı söylemin gölgesinde kalıyor” yorumunu yaptı.Hojat ayrıca, “Büyük dil modelleri neyi bildiklerini bilmiyorlar” diyerek, makinelerin insanlardaki farkındalık düzeyinden hâlâ çok uzak olduğunu vurguladı.

Yapay zekâ endişeleri yalnızca teknoloji devleriyle sınırlı değil.Eski ABD Başkanı Joe Biden, 2023’te yayımladığı başkanlık kararnamesiyle yapay zekâ geliştiricilerinin güvenlik testi sonuçlarını federal kurumlarla paylaşmasını zorunlu kıldı.Başkan Donald Trump ise bu düzenlemeyi “yeniliğe engel” diyerek kısmen yürürlükten kaldırdı.Birleşik Krallık, aynı yıl Yapay Zekâ Güvenliği Enstitüsünü kurarak potansiyel riskleri incelemeye başladı.

Tüm bu tartışmalara rağmen, dünyanın en zenginleri kendi önlemlerini almaya devam ediyor.Bir güvenlik görevlisi, BBC’ye “Gerçek bir kriz anında ilk refleksimiz, işverenimizin sığınağını ele geçirmek olur” diyerek bu planların bile sınırlı işe yarayabileceğini söyledi.Kaliforniya merkezli IV.AI şirketinin CEO’su Vince Lynch, AGI’nin “harika bir pazarlama fikri” olduğunu belirterek, “İki yıl içinde olacak bir şey değil; bu, muazzam hesaplama gücü ve insan yaratıcılığı gerektiriyor” dedi.Bazı uzmanlara göre teknoloji devlerinin felaket senaryolarına bu kadar odaklanması, yapay zekânın fırsatlarını gölgeliyor.