Prof.Dr. Salahi R. Sonyel'in 2010 yılında Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi tarafından yayınlanan "Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı" adlı kitabında Atatürk ve Enver Paşa'nın İngiliz gizli istihbarat raporlarında ne şekilde yer aldığını ortaya koyuyor.
İngiliz gizli istihbarat raporlarında Atatürk ve Enver Paşa, televizyon ekranlarında tanıtılmaya çalışılandan daha farklı yer alıyor. Resmi raporlarda Atatürk'ün zimmetine para geçirmemiş tek İttihatçı önder olduğu belirtiliyor. İngiliz ajanların hükümetlerine 1910'ların sonlarında geçtikleri kriptolarda Enver "Mustafa Kemal, Padişahla daha iyi ilişkiler kurulmasından yana olan Envercilerin ve İttihatçıların muhalefetiyle karşı karşıyadır. Bu muhalefetin ipleri Berlin ve İsviçre'deki Türklerin ve Selanik'li sahte Yahudilerin elindedir. Onlar, Mustafa Kemal'in durumunu sarsabilirlerse ve bu davranışları sonunda Padişah daha yetkili bir duruma gelirse, bu, Türkiye'nin lehine olacaktır" ifadesi dikkati çekiyor. Gizli kriptoda bu durumu İngiltere'nin de lehine olacağı kaydediliyor.
Türkiye'de zaman zaman alevlenen Enver Paşa-Atatürk tartışması, Dr. Mustafa Çalık'ın Prof.Dr. Ahmet Şimşirgil'in üzerine yürüdüğü televizyon programıyla bir kez daha gündeme geldi. Tartışma özellikle "Bir Atatürk 80 Enver etmez" iddiasıyla alevlendi.
Atatürk ve Enver Paşa ile ilgili belgeye dayanan gerçekçi saptamalardan bir bölümü İngiliz resmi görevlilerinin hükümetlerine gönderdikleri resmi gizli istihbarat raporlarında yer alıyor. Raporlar üzerindeki gizlilik kalkınca araştırmacıları n ilgisine açıldı ve Prof. Dr. Salahi R. Sonyel titiz bir çalışma sonucu birçok belgeyi, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi tarafından 2010 yılında kitaplaştırdı.
Prof. Dr. Salahi R. Sonyel'in "Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı" adlı kitabı Atatürk-Enver tartışmasına ışık tutabilecek bazı belgeleri içermesi açısından da kamuoyu tarafından ilgiyle karşılandı.
VAHDETTİN ENVER PAŞA'YA KARŞI ATATÜRK'Ü DEVREYE SOKTU
Örneğin kitapta, Mustafa Çalık'ın "Atatürk Yarbay iken Enver ordunun en üzerindeki makamdaydı" diyerek Mustafa Kemal'in mevkiini küçümsemesi ve Enver Paşa'nın ona göre ulaşılamaz bir konumda bulunduğu iddiasına karşılık birçok uluslararası ve Türk tarihçinin şu ifadeleri yer alıyor:
Sahife 8: "...On yıl kadar önce Abdülhamit'i tahtından indirmiş olan Ordu'dan çok kaygılanan Vahdettin, etkili bir General ve Enver Paşa'nın muhalifi olan Mustafa Kemal'den yararlanarak, onun, Ordu'yu taht'a bağlı olarak tutabileceği umuduyla Kemal'le birkaç kez görüşmüştü. 29 Ekim'de yaptıkları görüşmede Vahdettin, Ordu'nun Padişaha sadık olup olmadığını öğrenmek istemiş; Kemal, ona, Ordu'nun sadakati konusunda hiç kuşkusu olmadığını belirtmişti. 15 Kasım'da yaptıkları görüşmede ise, Vahdettin, Kemal'den yararlanmaya çalışmıştı; ama onu erke getirmek niyetinde değildi." (Andrew Mango, Ati Gazetesi, Sina Akşin, Tevfik Bıyıklıoğlu, Gotthard Jaeschke'nin kitap ve makaleleri.)
İNGİLİZ UNSURU MALLET: ENVER VE TALAT'IN MAHVETTİÐİ VE YIKILAN TÜRK İMPARATORLUÐU.. .
Sahife 19: "...(İngili z unsuru) Sir Louis Mallet, Türkiye'nin geleceğinin barış konferansınca karara bağlanacağını; bu konuda çeşitli Güçlerle ayrı ayrı görüşmeler yapılamayacağın ı; o sırada, Enver ve Talat tarafından kesinlikle mahvedilmiş olan ve yıkılan Türk İmparatorluğu'n dan söz etmenin geç olduğunu; bununla ilgili suçun İngiltere'ye ait olmadığını bildirmişti. (İDA, FO 371/4156/3802: Mallet - Halil görüşmesi, Mallet andacı, 6.3.1919.)"
ENVER PAŞA'NIN ÖZEL DOKTORU?
Sahife 19: .".. Selanik'teki İngiliz Askeri Gücü İstihbarat Bürosunca hazırlanmış olan bir raporu Dışişleri Bakanı Balfour'a göndermişti. Bu ilginç raporda özetle şöyle deniyordu:
'Sami Bey'in bildirdiğine göre, Sultan Vahdettin zekidir; ülke sorununun barışçı yollardan çözümlenmesinde n yanadır. İttihat ve Terakki'den kurtulmak ister, ama bu örgütten korkar. Prens Yusuf İzzettin'in kuşkulu biçimde ölümünden sonra Vahdettin'in İttihat ve Terakki'ye karşı nefret ve korkusu artmıştır. İzzettin'in ölüm belgesini imzalayanlar arasında Enver Paşa'nın özel doktoru da vardı.' "
PARAYI KİM ÇALDI?
Sahife 119: İstanbul'daki İngiliz Genel Karargâhı'nın, 29 Ocak 1921'de Mustafa Kemal'le ilgili olarak İngiltere Savaş Bakanlığı'na gönderdiği gizli yazı... "(Atatürk) Gelibolu'da Liman von Sanders'in buyruklarına kasten itaat etmemişti. Bunun sonucu olarak Enver Paşa'yla arası açılmış ve görevinden istifa etmişti... Onun, Enver ve Alman komutanla çekişmeleri, şimdiki Padişahı (o sırada Prens Vahdettin), Avusturya-Macaristan İmparatoru Karl'ın taç giyme törenine katılmak üzere Viyana'ya seyahat ederken Mustafa Kemal'i de yaveri olarak yanına almaya inandırmıştı. Vahdettin'in amacı, Kemal'i, Enver'le İttihat ve Terakki Cemiyeti arasında denge kurmada kullanmaktı... Mustafa Kemal bugün belki de varlıklı (zengin) olmakla birlikte; onun dürüst olmayan davranışlarda bulunmuş olduğunu sanmaya neden yoktur. İttihatçı önderler arasında hiçbir zaman kendi adına para geçirmemiş tek kişidir. Akıcı bir konuşma üslubuna sahip, becerikli bir politikacıdır.. . Dolayısıyla, bir yandan Kızıllar (Ruslar) tarafından ona kur yapılırken; öteki yandan Avrupa'ya meydan okuyan kendi ülkesinin ümitsiz yazgısının önderliğini yapabilecek yetenektedir'."
ENVER'İN İPLERİ SAHTE YAHUDİLERİN ELİNDE Mİ?-
Sahife 166: "...İngiliz Yüksek Komiseri Rumbold, 24 Ocak'ta İngiltere Dışişleri Bakanlığı'na gönderdiği yazıda, Mustafa Kemal'le Hüseyin Rauf'un arasının açılmış olduğunu bildirmiş; 19 Ocak günlü Vakit gazetesinde, Rauf'la birlikte Malta'da sürgün bulunmuş olan Ahmet Emin'in, Rauf Ankara'da Bakan iken onunla yapmış olduğu bir söyleşiyi dokuz sütun üzerinden yayımladığını; bu yazıda, Rauf'un, Halifelikle Padişahlığın eski yetkilerine yine kavuşması için mücadeleyi sürdüreceğini söylemiş olduğunu kaydetmiş; özetle şöyle demişti:
'Bana öyle görünüyor ki, Mustafa Kemal ve onu hâlâ sadakatla destekleyenler yine Bolşeviklere yönelmişlerdir... Mustafa Kemal, Padişahla daha iyi ilişkiler kurulmasından yana olan Envercilerin ve İttihatçıların muhalefetiyle karşı karşıyadır. Bu muhalefetin ipleri Berlin ve İsviçre'deki Türklerin ve Selanik'li sahte Yahudilerin elindedir. Onlar, Mustafa Kemal'in durumunu sarsabilirlerse ve bu davranışları sonunda Padişah daha yetkili bir duruma gelirse, bu, Türkiye'nin lehine olacak ve Bağlaşıklar'ın görüşünce, Doğu'da barışçı bir uzlaşmaya varılmasını kolaylaştıracak tır'."
Prof. Dr. Salahi R. Sonyel kitabında, Atatürk ve Enver Paşa hakkında olanlar dâhil bir dönem dünya politikalarını belirleyen birçok gizli belgeyle Kurtuluş Savaşı, Atatürk ve Padişah Vahdettin hakkındaki gerçekleri gözler önüne seriyor.
Yurt Gazetesi
İngiliz gizli istihbarat raporlarında Atatürk ve Enver Paşa, televizyon ekranlarında tanıtılmaya çalışılandan daha farklı yer alıyor. Resmi raporlarda Atatürk'ün zimmetine para geçirmemiş tek İttihatçı önder olduğu belirtiliyor. İngiliz ajanların hükümetlerine 1910'ların sonlarında geçtikleri kriptolarda Enver "Mustafa Kemal, Padişahla daha iyi ilişkiler kurulmasından yana olan Envercilerin ve İttihatçıların muhalefetiyle karşı karşıyadır. Bu muhalefetin ipleri Berlin ve İsviçre'deki Türklerin ve Selanik'li sahte Yahudilerin elindedir. Onlar, Mustafa Kemal'in durumunu sarsabilirlerse ve bu davranışları sonunda Padişah daha yetkili bir duruma gelirse, bu, Türkiye'nin lehine olacaktır" ifadesi dikkati çekiyor. Gizli kriptoda bu durumu İngiltere'nin de lehine olacağı kaydediliyor.
Türkiye'de zaman zaman alevlenen Enver Paşa-Atatürk tartışması, Dr. Mustafa Çalık'ın Prof.Dr. Ahmet Şimşirgil'in üzerine yürüdüğü televizyon programıyla bir kez daha gündeme geldi. Tartışma özellikle "Bir Atatürk 80 Enver etmez" iddiasıyla alevlendi.
Atatürk ve Enver Paşa ile ilgili belgeye dayanan gerçekçi saptamalardan bir bölümü İngiliz resmi görevlilerinin hükümetlerine gönderdikleri resmi gizli istihbarat raporlarında yer alıyor. Raporlar üzerindeki gizlilik kalkınca araştırmacıları n ilgisine açıldı ve Prof. Dr. Salahi R. Sonyel titiz bir çalışma sonucu birçok belgeyi, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi tarafından 2010 yılında kitaplaştırdı.
Prof. Dr. Salahi R. Sonyel'in "Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı" adlı kitabı Atatürk-Enver tartışmasına ışık tutabilecek bazı belgeleri içermesi açısından da kamuoyu tarafından ilgiyle karşılandı.
VAHDETTİN ENVER PAŞA'YA KARŞI ATATÜRK'Ü DEVREYE SOKTU
Örneğin kitapta, Mustafa Çalık'ın "Atatürk Yarbay iken Enver ordunun en üzerindeki makamdaydı" diyerek Mustafa Kemal'in mevkiini küçümsemesi ve Enver Paşa'nın ona göre ulaşılamaz bir konumda bulunduğu iddiasına karşılık birçok uluslararası ve Türk tarihçinin şu ifadeleri yer alıyor:
Sahife 8: "...On yıl kadar önce Abdülhamit'i tahtından indirmiş olan Ordu'dan çok kaygılanan Vahdettin, etkili bir General ve Enver Paşa'nın muhalifi olan Mustafa Kemal'den yararlanarak, onun, Ordu'yu taht'a bağlı olarak tutabileceği umuduyla Kemal'le birkaç kez görüşmüştü. 29 Ekim'de yaptıkları görüşmede Vahdettin, Ordu'nun Padişaha sadık olup olmadığını öğrenmek istemiş; Kemal, ona, Ordu'nun sadakati konusunda hiç kuşkusu olmadığını belirtmişti. 15 Kasım'da yaptıkları görüşmede ise, Vahdettin, Kemal'den yararlanmaya çalışmıştı; ama onu erke getirmek niyetinde değildi." (Andrew Mango, Ati Gazetesi, Sina Akşin, Tevfik Bıyıklıoğlu, Gotthard Jaeschke'nin kitap ve makaleleri.)
İNGİLİZ UNSURU MALLET: ENVER VE TALAT'IN MAHVETTİÐİ VE YIKILAN TÜRK İMPARATORLUÐU.. .
Sahife 19: "...(İngili z unsuru) Sir Louis Mallet, Türkiye'nin geleceğinin barış konferansınca karara bağlanacağını; bu konuda çeşitli Güçlerle ayrı ayrı görüşmeler yapılamayacağın ı; o sırada, Enver ve Talat tarafından kesinlikle mahvedilmiş olan ve yıkılan Türk İmparatorluğu'n dan söz etmenin geç olduğunu; bununla ilgili suçun İngiltere'ye ait olmadığını bildirmişti. (İDA, FO 371/4156/3802: Mallet - Halil görüşmesi, Mallet andacı, 6.3.1919.)"
ENVER PAŞA'NIN ÖZEL DOKTORU?
Sahife 19: .".. Selanik'teki İngiliz Askeri Gücü İstihbarat Bürosunca hazırlanmış olan bir raporu Dışişleri Bakanı Balfour'a göndermişti. Bu ilginç raporda özetle şöyle deniyordu:
'Sami Bey'in bildirdiğine göre, Sultan Vahdettin zekidir; ülke sorununun barışçı yollardan çözümlenmesinde n yanadır. İttihat ve Terakki'den kurtulmak ister, ama bu örgütten korkar. Prens Yusuf İzzettin'in kuşkulu biçimde ölümünden sonra Vahdettin'in İttihat ve Terakki'ye karşı nefret ve korkusu artmıştır. İzzettin'in ölüm belgesini imzalayanlar arasında Enver Paşa'nın özel doktoru da vardı.' "
PARAYI KİM ÇALDI?
Sahife 119: İstanbul'daki İngiliz Genel Karargâhı'nın, 29 Ocak 1921'de Mustafa Kemal'le ilgili olarak İngiltere Savaş Bakanlığı'na gönderdiği gizli yazı... "(Atatürk) Gelibolu'da Liman von Sanders'in buyruklarına kasten itaat etmemişti. Bunun sonucu olarak Enver Paşa'yla arası açılmış ve görevinden istifa etmişti... Onun, Enver ve Alman komutanla çekişmeleri, şimdiki Padişahı (o sırada Prens Vahdettin), Avusturya-Macaristan İmparatoru Karl'ın taç giyme törenine katılmak üzere Viyana'ya seyahat ederken Mustafa Kemal'i de yaveri olarak yanına almaya inandırmıştı. Vahdettin'in amacı, Kemal'i, Enver'le İttihat ve Terakki Cemiyeti arasında denge kurmada kullanmaktı... Mustafa Kemal bugün belki de varlıklı (zengin) olmakla birlikte; onun dürüst olmayan davranışlarda bulunmuş olduğunu sanmaya neden yoktur. İttihatçı önderler arasında hiçbir zaman kendi adına para geçirmemiş tek kişidir. Akıcı bir konuşma üslubuna sahip, becerikli bir politikacıdır.. . Dolayısıyla, bir yandan Kızıllar (Ruslar) tarafından ona kur yapılırken; öteki yandan Avrupa'ya meydan okuyan kendi ülkesinin ümitsiz yazgısının önderliğini yapabilecek yetenektedir'."
ENVER'İN İPLERİ SAHTE YAHUDİLERİN ELİNDE Mİ?-
Sahife 166: "...İngiliz Yüksek Komiseri Rumbold, 24 Ocak'ta İngiltere Dışişleri Bakanlığı'na gönderdiği yazıda, Mustafa Kemal'le Hüseyin Rauf'un arasının açılmış olduğunu bildirmiş; 19 Ocak günlü Vakit gazetesinde, Rauf'la birlikte Malta'da sürgün bulunmuş olan Ahmet Emin'in, Rauf Ankara'da Bakan iken onunla yapmış olduğu bir söyleşiyi dokuz sütun üzerinden yayımladığını; bu yazıda, Rauf'un, Halifelikle Padişahlığın eski yetkilerine yine kavuşması için mücadeleyi sürdüreceğini söylemiş olduğunu kaydetmiş; özetle şöyle demişti:
'Bana öyle görünüyor ki, Mustafa Kemal ve onu hâlâ sadakatla destekleyenler yine Bolşeviklere yönelmişlerdir... Mustafa Kemal, Padişahla daha iyi ilişkiler kurulmasından yana olan Envercilerin ve İttihatçıların muhalefetiyle karşı karşıyadır. Bu muhalefetin ipleri Berlin ve İsviçre'deki Türklerin ve Selanik'li sahte Yahudilerin elindedir. Onlar, Mustafa Kemal'in durumunu sarsabilirlerse ve bu davranışları sonunda Padişah daha yetkili bir duruma gelirse, bu, Türkiye'nin lehine olacak ve Bağlaşıklar'ın görüşünce, Doğu'da barışçı bir uzlaşmaya varılmasını kolaylaştıracak tır'."
Prof. Dr. Salahi R. Sonyel kitabında, Atatürk ve Enver Paşa hakkında olanlar dâhil bir dönem dünya politikalarını belirleyen birçok gizli belgeyle Kurtuluş Savaşı, Atatürk ve Padişah Vahdettin hakkındaki gerçekleri gözler önüne seriyor.
Yurt Gazetesi