NASA, EXCITE teleskobunu fırlatmaya hazırlanıyor: Sürekli gözlem yapacak

NASA, EXCITE teleskobunu Antarktika'dan fırlatarak, uzayın sınırındaki ötegezegenlerin atmosferlerini incelemeyi hedefliyor. Helyum dolu bir balonla Dünya atmosferinin yüzde 99,5'inin üzerine çıkarılacak teleskop, sürekli gözlemler yapacak. Bu görev, James Webb Uzay Teleskobu gibi pahalı gözlemevlerine alternatif olarak, güneş sistemimizin ötesindeki gezegenlerin atmosferik yapısını ve dinamiklerini daha iyi anlamak için önemli veriler sunacak.


NASA'daki bilim insanları EXCITE Misyonu'nun uzayın sınırından uzak ötegezegenlerin atmosferlerini incelemek üzere Antarktika'dan fırlatılmaya hazırlandığını açıkladı. Teleskobu Dünya atmosferinin yüzde 99,5'inin üzerine çıkaracak olan helyum dolu bir balonun üzerinde yer alan EXCITE'ın ilk olarak bu sonbaharda bir dizi test uçuşu gerçekleştirmesi ve ardından belirlenen görevi için Antarktika'dan fırlatılması planlanıyor.

Uzay ajansından yapılan açıklamaya göre EXCITE, Dünya'nın Güney Kutbu'nun üzerinde kalacak şekilde tasarlandı, böylece uzak Jüpiter benzeri dış gezegenlerin sürekli gözlemlerini gerçekleştirebilecek. James Webb Uzay Teleskobu (JWST) gibi mevcut uzay tabanlı gözlemevlerini kullanarak bu tür gözlemler yapmanın maliyetli olduğu, bu nedenle EXCITE görevinin güneş sistemimizin ötesindeki gezegenlerin atmosferik bileşimini ve dinamiklerini daha iyi anlamayı ve karakterize etmeyi uman bilim insanlarına özellikle değerli veriler sunabileceği tahmin ediliyor. NASA'nın Greenbelt, Maryland'deki Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nde görevin baş araştırmacısı olan Peter Nagler, "EXCITE, dünya yıldızının yörüngesinde döndüğü süre boyunca veri toplayarak bize bir gezegenin atmosferinin ve sıcaklığının üç boyutlu bir resmini verebilir. Bu tür ölçümlerden daha önce sadece birkaçı yapıldı. Bir gezegeni birkaç gün boyunca izleyebilecek konumda çok kararlı bir teleskop gerektiriyorlar." diye konuştu.

Uzay teleskopları, Dünya atmosferinin yer tabanlı gözlemevlerine getirdiği sınırlamalar nedeniyle önemli avantajlar sunuyor. Ne yazık ki James Webb Uzay Teleskobu, Hubble Uzay Teleskobu ve Spitzer Uzay Teleskobu gibi karmaşık gözlemevlerini tasarlamak, inşa etmek ve fırlatmak zaman alıcı ve maliyetlidir. NASA, EXCITE ile diğer uzay gözlemevlerinde kullanılanlara benzer bir kızılötesi teleskobu 132.000 ft yüksekliğe uçurarak maliyetleri düşürebileceğini ve veri toplama verimliliğini arttırabileceğini söylüyor. EXCITE ekibi üyesi ve Maryland Üniversitesi, Baltimore County ve NASA Goddard'da araştırmacı bilim insanı olan Kyle Helson, "Kutupta, inceleyeceğimiz yıldızlar batmıyor, bu nedenle gözlemlerimiz kesintiye uğramayacak" dedi.

EXCITE'ın ilk görevi, Antarktika'daki Columbia Bilimsel Balon Tesisi'nden havalandıktan sonra onu yaklaşık iki hafta havada tutacak. EXCITE, bu süre zarfında sıcak Jüpiterler olarak bilinen bir gezegen sınıfını gözlemleyecek. EXCITE ekibi, bir görev başarısızlığı yaşanmaması halinde, araçlarının dış gezegen atmosferlerine ilişkin mevcut verileri önemli ölçüde artırabileceğine inanıyor.