Narsist insanlar çoğalıyor mu?
Sosyal medya, narsist insanların sayısının arttığı izlenimini yaratabilir. Peki bu doğru bir algı mı? Narsist kişilik bozukluğunun belirtileri nelerdir ve tedavisi var mı?
SoTürk Dil Kurumu'na (TDK) göre 'özseverlik' yani narsisizm, 'kişinin kendi bedensel ve ruhsal benliğine karşı duyduğu hayranlık ve bağlılık' olarak tanımlanıyor. Son zamanlarda narsist insanların arttığını düşünüyorsanız bu çok da yanlış bir izlenim değil. Ruh sağlığı uzmanları, narsisizmin gündelik yaşamda çok daha yaygın ve aşikar bir hal aldığını düşünüyor.
BBC Türkçe'nin haberine göre bu eğilimin artmasıyla birlikte son yıllarda narsisizm alanında yazılan blog ve kitapların sayısı da arttı. Tüm bunların sonucunda da "selfie nesli" olarak bilinen özellikle genç kuşak tarafından sosyal medyada "narsist avı" başladı. Peki ama neden etrafımızda daha önce hiç olmadığı kadar çok narsist var?
NARSİSİZM NEDİR?
Öncelikle narsisizmin ne olduğuyla başlamak gerek. Türk Dil Kurumu'na göre, narsisizmin karşılığı özseverlik.
TDK, özseverlik kelimesini "kişinin kendi bedensel ve ruhsal benliğine karşı duyduğu hayranlık ve bağlılık, narsistlik, narsisizm" olarak tanımlıyor.
Narsisizm, birçok kişilik özelliğinin bir araya toplanmasıyla ortaya çıkıyor ve bu kişilik özellikleri aslında birçok kişide mevcut.
Ancak bunun ileri boyutlarda olmasına ise tıpta Narsisistik Kişilik Bozukluğu adı veriliyor.
NARSİST KİŞİLİK BOZUKLUÐUNUN BELİRTİLERİ NELER?
Narsisistik Kişilik Bozukluğu alanında uzmanlaşan İngiliz terapist Dr. Tennyson Lee, psikiyatristlerin kullandığı rehber kitaba göre dokuz kriter bulunuyor.
Bir hastanın narsist olarak değerlendirilmesi için bu dokuz kriterin en az beşini taşıması gerekiyor:
Büyüklenir: Başarılarını ve yeteneklerini abartır
Sınırsız başarı, güç, zeka, güzellik ya da yüce bir sevgi düşlemleriyle uğraşır
Özel ve eşi bulunmaz biri olduğuna inanır
Çok beğenilmek ister
Hak ettiği duygusu içindedir
Kendi çıkarı için başkalarını kullanır
Empati yapamaz
Başkalarını kıskanır
Başkalarına saygısız davranır, kendini beğenmiş tavırlar sergiler
Etrafımızda muhtemelen bu sıralanan davranışları sergileyen insanlar vardır.
Ancak Lee'ye göre, "kişilik bozukluğuna işaret eden şey bu özelliklerin kişinin etrafındaki kendisi ya da etrafındakilere zarar verecek şekilde tezahür etmesi."
TEDAVİSİ VAR MI?
Lee, Narsistik Kişilik Bozukluğu'ndan mustarip birçok kişinin kendilerini depresyonda zannettiklerini söylüyor. Lee, antidepresanların bu kişilik bozukluğu üzerinde tedavi edici bir etkisi olmadığının altını çiziyor. Lee, "Narsistik Kişilik Bozukluğu'nun tedavisi kolay değil" diyor.
Lee, tedavi sürecindeki en büyük sıkıntının kişiyi rahatsızlığının bulunduğuna ikna etmek olduğunu belirtiyor ve narsisizmin yaşla birlikte azaldığını söylüyor. Narsisizm tanımlaması kolay ancak ölçümlemesi oldukça zor bir durum. Uzmanlar, sosyal medyanın da narsistik davranışları teşvik edici bir rol oynadığını belirtiyor.