Wizard
Forum Üyesi
- Katılım
- 13 Eyl 2022
- Mesajlar
- 8,587
- Puanları
- 0
Kahramanmaraş'ta 19-26 Aralık 1978'de büyük bir katliam gerçekleşti. 100'ün üzerinde kişinin öldüğü katliamın üzerinden 44 yıl geçti.
19-26 Aralık 1978'de Maraş'ta Alevilere yönelik gerçekleşen katliamda resmi rakamlara göre 120 insan öldürüldü, yüzlerce kişi yaralandı. Resmi olmayan, olayın tanıkların aktarımına göre ise katliamda 500'ün üstünde insan yaşamını yitirdi.
MİT''in belgelerine göre Maraş katliamı MHP Maraş il örgütünde ÜGD (Ülkücü Gençlik Derneği) ile yapılan toplantıda planlandı ve 'sağcı-solcu veya Alevi-Sünni meselesinden ziyade Türk-Kürt meselesi görünümü' verildi.
Katliamla ilgili 804 kişi hakkında dava açıldı; sanıklardan 29'u idam, 7'si müebbet hapisle, 321 kişi de 1-24 yıl arasında hapisle cezalandırıldı. Sıkıyönetim mahkemelerinde açılan davalar 1991 yılına kadar sürdü. İdam ve müebbet dışında hapse mahkum edilenlere 1/6 oranında indirim uygulanarak cezalar azaltıldı. Sıkı yönetim mahkemesinin idam kararları da Yargıtay tarafından bozuldu.
Nasıl başladı?
12 Eylül darbesine giden sürecin başlangıcı olarak kabul edilen katliam döneminde iktidarda CHP vardı, Baş*bakan Bülent Ecevit'ti.
19 Aralık günü Çiçek Sineması'nda Sovyetler Birliği'ndeki "komünist zulmü" anlatan, Cüneyt Arkın ve Oya Aydoğan'ın baş rollerini oynadıkları, Mehmet Kılıç'ın yönettiği "Güneş Ne Zaman Doğacak?" isimli filmin ara*sında bir ses bombası patladı.
Gece yarısı patla*yan bombanın ardından filmi izlemek için salonda toplanan ülkücüler sokağa dö*küldü. "Kanımız aksa da zafer İslam'ın!" sloganı*nı atan kişiler Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) il binasına saldırdılar.
Şehirde "Komünistler, Al*lahsız Aleviler şehir suyuna zehir kattılar", "Sinemayı komünistler bombaladı" söy*lentilerinin yayılmasının ardından ertesi gün Alevilerin oturduğu bir kahvehane bombalandı.
21 Aralık günü TümÖğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (TÖB-DER) üyesi iki öğretmen, Hacı Çolak ve Mustafa Yüzbaşıoğlu öldürüldü. 22 Aralık'ta iki öğretme*nin cenaze törenine on bin kişi katıldı.
Alevilerin evleri işyerleri yakıldı
Ülkücüler, bu kez "Komünistlerin ve Alevilerin cenaze namazı kılınmaz!" sloganı eşliğinde cenaze kortejine saldırdı. Maraş çarşısına doğ*ru yürüyüşe geçenler, CHP'li ve Alevi olan yurt*taşlara ait işyerleri yağmalanıp yakıldı. Çatışmalarda üç kişi daha yaşamını yitirdi. Daha önceden belirle*nen evler ve işyerleri Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ya da Ülkücü Gençlik Derneği (ÜGD) yazılarıyla, "Üç Hilal" işaretleriyle donatıldı.
23 Aralık'ta Be*lediye hoparlörlerinden ve Ulucami minarelerin*den "Alevi kafirler, Yörükselim"de birçok din kardeşimizi şehit ediyorlar. Al*lah'ını seven Müslümanlar hazır olsunlar!" sözleriyle katliamın çağrısı yapıldı.
Kadınlar, çocuklar, bebekler öldürüldü
Başta Yörükselim olmak üzere Alevilerin yaşadı*ğı Serintepe, Mağarah ve Yenimahalle semtlerinde evlere saldırıldı. Uzun menzilli silahlarla taranan evler, bombalandı ve yakıldı. Çocuk, bebek, kadın, erkek demeden Aleviler öldürüldü. Ellerinde silahlar, taşlar, sopalar, keserler, bal*talarla saldıran kişiler katli*am yaptı.
24 Aralık sabahı şehirde sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Ancak sokağa çıkma yasağına sadece Alevi yurttaşlar ve polisler uydu. Olaylar sırasında saldırganlar ara*sında polislerin de bulunması nedeniyle, polis gö*rev dışı bırakıldı.
120 kişi öldürüldü
25 Aralık günü de devam eden olaylar ancak ge*ce yarısında sona erdi. 19 Aralık"ta başlayan olaylarda resmi rakamlara göre 120 kişi yaşamını yitir*miş, binin üzerinde insan yaralanmış, 552 ev ve 289 işyeri tahrip edilip, yakıldı.
Bu katliamın so*rumluları olarak ilk günlerde sadece 75 kişi yakalandı. 16 Nisan 1979'da askeri mahkeme*de başlayan dava ise; 8 Ağustos 1980'de sonuçlandı. Yargıtay'a giden davanın sanıkları, 1991'de çı*karılan Terörle Mücadele Kanunu nedeniyle serbest kaldı. Davanın bir numaralı sanığı Ökkeş Kenger -sonradan soyadını değiştirerek Şendiler oldu - be*raat ederek daha sonra 1991 yılında MHP'den mil*letvekili oldu.
Ökkeş Şendiler yıllar sonra katliama ilişkin "Kahramanmaraş'ta Alevi-Sünni çatışması olmamıştır. Aleviler kimseyle çatışmamış, katledilmişlerdir" dedi.
13 ilde sıkıyönetim kararı
Ecevit ise; Maraş'ta yaşanan katliamı, "Kah*ramanmaraş Toplumsal Olayları" olarak nitelendi*rdi ve "sıkıyönetim" ilan etti. 25 Aralık gecesi toplanan Bakanlar Kurulu, Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ile Kara Kuv*vetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin'in de katıldığı toplantıda "yaygın şiddet eylemlerini" en*gellemek için 13 ilde sıkıyönetim kararı alındı.
19-26 Aralık 1978'de Maraş'ta Alevilere yönelik gerçekleşen katliamda resmi rakamlara göre 120 insan öldürüldü, yüzlerce kişi yaralandı. Resmi olmayan, olayın tanıkların aktarımına göre ise katliamda 500'ün üstünde insan yaşamını yitirdi.
MİT''in belgelerine göre Maraş katliamı MHP Maraş il örgütünde ÜGD (Ülkücü Gençlik Derneği) ile yapılan toplantıda planlandı ve 'sağcı-solcu veya Alevi-Sünni meselesinden ziyade Türk-Kürt meselesi görünümü' verildi.
Katliamla ilgili 804 kişi hakkında dava açıldı; sanıklardan 29'u idam, 7'si müebbet hapisle, 321 kişi de 1-24 yıl arasında hapisle cezalandırıldı. Sıkıyönetim mahkemelerinde açılan davalar 1991 yılına kadar sürdü. İdam ve müebbet dışında hapse mahkum edilenlere 1/6 oranında indirim uygulanarak cezalar azaltıldı. Sıkı yönetim mahkemesinin idam kararları da Yargıtay tarafından bozuldu.
Nasıl başladı?
12 Eylül darbesine giden sürecin başlangıcı olarak kabul edilen katliam döneminde iktidarda CHP vardı, Baş*bakan Bülent Ecevit'ti.
19 Aralık günü Çiçek Sineması'nda Sovyetler Birliği'ndeki "komünist zulmü" anlatan, Cüneyt Arkın ve Oya Aydoğan'ın baş rollerini oynadıkları, Mehmet Kılıç'ın yönettiği "Güneş Ne Zaman Doğacak?" isimli filmin ara*sında bir ses bombası patladı.
Gece yarısı patla*yan bombanın ardından filmi izlemek için salonda toplanan ülkücüler sokağa dö*küldü. "Kanımız aksa da zafer İslam'ın!" sloganı*nı atan kişiler Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) il binasına saldırdılar.
Şehirde "Komünistler, Al*lahsız Aleviler şehir suyuna zehir kattılar", "Sinemayı komünistler bombaladı" söy*lentilerinin yayılmasının ardından ertesi gün Alevilerin oturduğu bir kahvehane bombalandı.
21 Aralık günü TümÖğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (TÖB-DER) üyesi iki öğretmen, Hacı Çolak ve Mustafa Yüzbaşıoğlu öldürüldü. 22 Aralık'ta iki öğretme*nin cenaze törenine on bin kişi katıldı.
Alevilerin evleri işyerleri yakıldı
Ülkücüler, bu kez "Komünistlerin ve Alevilerin cenaze namazı kılınmaz!" sloganı eşliğinde cenaze kortejine saldırdı. Maraş çarşısına doğ*ru yürüyüşe geçenler, CHP'li ve Alevi olan yurt*taşlara ait işyerleri yağmalanıp yakıldı. Çatışmalarda üç kişi daha yaşamını yitirdi. Daha önceden belirle*nen evler ve işyerleri Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ya da Ülkücü Gençlik Derneği (ÜGD) yazılarıyla, "Üç Hilal" işaretleriyle donatıldı.
23 Aralık'ta Be*lediye hoparlörlerinden ve Ulucami minarelerin*den "Alevi kafirler, Yörükselim"de birçok din kardeşimizi şehit ediyorlar. Al*lah'ını seven Müslümanlar hazır olsunlar!" sözleriyle katliamın çağrısı yapıldı.
Kadınlar, çocuklar, bebekler öldürüldü
Başta Yörükselim olmak üzere Alevilerin yaşadı*ğı Serintepe, Mağarah ve Yenimahalle semtlerinde evlere saldırıldı. Uzun menzilli silahlarla taranan evler, bombalandı ve yakıldı. Çocuk, bebek, kadın, erkek demeden Aleviler öldürüldü. Ellerinde silahlar, taşlar, sopalar, keserler, bal*talarla saldıran kişiler katli*am yaptı.
24 Aralık sabahı şehirde sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Ancak sokağa çıkma yasağına sadece Alevi yurttaşlar ve polisler uydu. Olaylar sırasında saldırganlar ara*sında polislerin de bulunması nedeniyle, polis gö*rev dışı bırakıldı.
120 kişi öldürüldü
25 Aralık günü de devam eden olaylar ancak ge*ce yarısında sona erdi. 19 Aralık"ta başlayan olaylarda resmi rakamlara göre 120 kişi yaşamını yitir*miş, binin üzerinde insan yaralanmış, 552 ev ve 289 işyeri tahrip edilip, yakıldı.
Bu katliamın so*rumluları olarak ilk günlerde sadece 75 kişi yakalandı. 16 Nisan 1979'da askeri mahkeme*de başlayan dava ise; 8 Ağustos 1980'de sonuçlandı. Yargıtay'a giden davanın sanıkları, 1991'de çı*karılan Terörle Mücadele Kanunu nedeniyle serbest kaldı. Davanın bir numaralı sanığı Ökkeş Kenger -sonradan soyadını değiştirerek Şendiler oldu - be*raat ederek daha sonra 1991 yılında MHP'den mil*letvekili oldu.
Ökkeş Şendiler yıllar sonra katliama ilişkin "Kahramanmaraş'ta Alevi-Sünni çatışması olmamıştır. Aleviler kimseyle çatışmamış, katledilmişlerdir" dedi.
13 ilde sıkıyönetim kararı
Ecevit ise; Maraş'ta yaşanan katliamı, "Kah*ramanmaraş Toplumsal Olayları" olarak nitelendi*rdi ve "sıkıyönetim" ilan etti. 25 Aralık gecesi toplanan Bakanlar Kurulu, Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ile Kara Kuv*vetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin'in de katıldığı toplantıda "yaygın şiddet eylemlerini" en*gellemek için 13 ilde sıkıyönetim kararı alındı.
Misafirler için gizlenen link, görmek için
Giriş yap veya üye ol.
