Vay Canına
Forum Üyesi
"Manyak" Kime Denir? "Delilik" Ne Demektir?
Toplumda birçok insan, birisine kızdığında: "Manyak mısın, deli misin!" diye söylenir ve öfkesini/tepkisini bu şekilde yansıtır.
Peki nedir "manyaklık," nedir "delilik?..."
Genelde toplumun tayin ettiği düşünceleri, değer yargıla*rını, davranış özelliklerini göstermeyen ve "topluma aykırı" olan insanlara "manyak, deli" denir. Akılla/mantıkla bağdaş*mayan düşünce/duygu/davranışlar sergilendiğinde, dikkat çeker... Herkes bir değişik bakar. Kimisi acıyarak, kimisi ne ol*duğunu anlamaya çalışarak bakar; kimi de alay eder, gülüp geçer... Ve "Her mahallenin bir delisi olur" lafı neredeyse bir özdeyiş olmuştur.
Psikoloji ve psikiyatrinin bazı ekolleri deliliği "hastalık" olarak kabul etmekte, "farklı bir boyutta yaşama" olarak ka*bul etmektedir.
Delilik, düşünce/duygu/davranış alanında sapmalar/bo*zukluklarla karakterizedir. Örneğin şizofreninin paranoid for*munda kişi, kendisinin takip edildiğini, yemeklerine zehir konduğunu düşünebilir.
Perdelerini sıkı sıkı kapatıp, evin için*de divan altlarını arayıp, radyo-TV içinde gizli cihaz araştıra-bilir. Radyodaki ve TVdeki bazı konuşma ve dizileri kendine yorumlayabilir. Hezeyanların doğrultusunda çıkarabilir. Örne*ğin çok büyük bir insan olduğu, dikkatli olması gerektiği sonucunu çıkarabilir. Kendisine görev verileceği, haber bekle*mesi gerektiği yargısına varabilir.
Kimi hasta "mehdi" olduğunu, "Hz. İsa" olduğunu, dünya*yı kurtaracağını söyler. Allah'la konuşan, O'ndan vahiy alan, kendini "peygamber" ilan eden hastalar çıkmaktadır.
Bazı hastalar düşüncelerinin okunduğunu, çalındığını, kendisine büyü yapıldığını, birtakım güçlerin kendisini yönet*tiğini/hasta ettiğini söyler ve bunlara inanır. Kimisi de başka*larının düşüncelerini okur ve olaylara gün verir. Yağmur yağ*dırır, savaşları önler, liderleri tayin eder...
Bazıları da Çankaya'ya, başbakanlığa gidip "görevi" devral*maya çalışır.
Bazen hasta kendisine düşman kabul ettiği insanlardan ko*runmak için şehir değiştirebilir. Silah edinebilir. Düşmanını öl*dürebilir...
Eşinin kendisini komşusuyla, hatta yakınlarıyla aldattığına inanan insanlar dahi olmaktadır ki bunlar muhakeme kusur*larıdır... Mantıklı düşünceler değildir. Ve tartışmayla bu insan*ları ikna edemezsiniz.
Hezeyanlar sarsılmaz boyuttadır.
Bu insanları doktora götürmek de çok zordur. Çünkü has*talıklarını kabul etmezler. Doktordan da şüphelenebilirler!
Bazı hastalar hezeyanlar doğrultusunda içinden sesler işi*tirler, (halisünasyon) bazıları hayaller görürler.
Hastaya yapılacak en büyük yardım, bir psikiyatristle iliş*kiye geçip, hasta hakkında bilgi verip yardım almak olmalıdır...
Dr.Nihat Kaya
Toplumda birçok insan, birisine kızdığında: "Manyak mısın, deli misin!" diye söylenir ve öfkesini/tepkisini bu şekilde yansıtır.
Peki nedir "manyaklık," nedir "delilik?..."
Genelde toplumun tayin ettiği düşünceleri, değer yargıla*rını, davranış özelliklerini göstermeyen ve "topluma aykırı" olan insanlara "manyak, deli" denir. Akılla/mantıkla bağdaş*mayan düşünce/duygu/davranışlar sergilendiğinde, dikkat çeker... Herkes bir değişik bakar. Kimisi acıyarak, kimisi ne ol*duğunu anlamaya çalışarak bakar; kimi de alay eder, gülüp geçer... Ve "Her mahallenin bir delisi olur" lafı neredeyse bir özdeyiş olmuştur.
Psikoloji ve psikiyatrinin bazı ekolleri deliliği "hastalık" olarak kabul etmekte, "farklı bir boyutta yaşama" olarak ka*bul etmektedir.
Delilik, düşünce/duygu/davranış alanında sapmalar/bo*zukluklarla karakterizedir. Örneğin şizofreninin paranoid for*munda kişi, kendisinin takip edildiğini, yemeklerine zehir konduğunu düşünebilir.
Perdelerini sıkı sıkı kapatıp, evin için*de divan altlarını arayıp, radyo-TV içinde gizli cihaz araştıra-bilir. Radyodaki ve TVdeki bazı konuşma ve dizileri kendine yorumlayabilir. Hezeyanların doğrultusunda çıkarabilir. Örne*ğin çok büyük bir insan olduğu, dikkatli olması gerektiği sonucunu çıkarabilir. Kendisine görev verileceği, haber bekle*mesi gerektiği yargısına varabilir.
Kimi hasta "mehdi" olduğunu, "Hz. İsa" olduğunu, dünya*yı kurtaracağını söyler. Allah'la konuşan, O'ndan vahiy alan, kendini "peygamber" ilan eden hastalar çıkmaktadır.
Bazı hastalar düşüncelerinin okunduğunu, çalındığını, kendisine büyü yapıldığını, birtakım güçlerin kendisini yönet*tiğini/hasta ettiğini söyler ve bunlara inanır. Kimisi de başka*larının düşüncelerini okur ve olaylara gün verir. Yağmur yağ*dırır, savaşları önler, liderleri tayin eder...
Bazıları da Çankaya'ya, başbakanlığa gidip "görevi" devral*maya çalışır.
Bazen hasta kendisine düşman kabul ettiği insanlardan ko*runmak için şehir değiştirebilir. Silah edinebilir. Düşmanını öl*dürebilir...
Eşinin kendisini komşusuyla, hatta yakınlarıyla aldattığına inanan insanlar dahi olmaktadır ki bunlar muhakeme kusur*larıdır... Mantıklı düşünceler değildir. Ve tartışmayla bu insan*ları ikna edemezsiniz.
Hezeyanlar sarsılmaz boyuttadır.
Bu insanları doktora götürmek de çok zordur. Çünkü has*talıklarını kabul etmezler. Doktordan da şüphelenebilirler!
Bazı hastalar hezeyanlar doğrultusunda içinden sesler işi*tirler, (halisünasyon) bazıları hayaller görürler.
Hastaya yapılacak en büyük yardım, bir psikiyatristle iliş*kiye geçip, hasta hakkında bilgi verip yardım almak olmalıdır...
Dr.Nihat Kaya
