Kuyumculardan gurbetçi isyanı

Pandemi ve 6 Şubat depremleri nedeniyle son yıllarda gurbetçiler memleketleri yerine tatil yörelerini tercih etmeye başladı. Bu durum altın satışlarına yansırken kuyumcular ise isyan etti.


Adana Kuyumcular Odası Başkanı Oğuz Başman, pandemi ile Kahramanmaraş merkezli büyük depremlerin etkisinin yanı sıra başta Avrupa olmak üzere dünyanın dört bir yanından gelen gurbetçilerin tatil bölgelerini tercih etmesi ve Çukurovalı çiftçilerin yeterince gelir sağlayamamasından kaynaklı altına yatırımın azaldığını belirtti.

Kentte 4 kuşaktır kuyumculuk yapan altın imalat ve toptancısı Bülent Dalyan ise bu sezon altın alışverişinde gurbetçilerin yok denecek kadar az olduğunu ifade ederken mesleğe başladığı yıllarla son dönemin kıyasladı.

Vatandaşın artık çeyrek, yarım, tam gibi basılı liraların yanı sıra Adana burması gibi tasarruf ürününe yöneldiğini söyleyen Başkan Oğuz Başman, "Bunlar daha az işçilikli ve satıldığında en az değer kaybeden ürünlerdir. Yaz mevsimi kuyumcu esnafının en yoğun olduğu dönemdir. Ancak son birkaç yıldır gerek pandemi gerek depremden dolayı piyasa pek verimli geçmedi. Yurt dışından gelen gurbetçiler de genelde turistik bölgeleri tercih ettiler. Altın alışverişlerinde pek kendilerini göremedik. Özellikle tarıma dayalı gelire sahip çiftçilerimiz de yeterince bir gelir sağlayamadı. Bundan kaynaklı gerekçelerden satışlarımız azdı, beklentilerimizi karşılayacak bir altın alışverişi maalesef olmadı." diye konuştu.

Altın imalat ve toptancısı Bülent Dalyan ise düğün sezonu olmasına karşın takı satışında bir hareketlilik olmadığını dile getirdi.

Dalyan, "Normalde düğün zamanları yani mayıstan sonraki aylar altın satışlarında hareketli dönemimiz olurdu. Bu aylarda gurbetçiler gelirdi, düğün, sünnet organizasyonları olur, çiftçilerimiz hasat sonrası yatırımını değerlendirmek için altın alırdı. Bu sene hem çiftçimizin bir tadı yok hem de gurbetçimiz yok denecek kadar az. Belki gelip tatile gidiyorlardır. Biz burada göremedik. Dolayısıyla kışın yaptığımız işin haricinde bu ayların ayrıca bir faydasını bu sene göremedik. Takı işinde iki senelik yaz sezonuna göre, yarıya yakın satışlarımızda eksiklik var. Hem Avrupa'da ekonominin iyiye gitmediği hem burada çiftçilerimizin tarım işlerinin iyi gitmediği herkesin dilinde. Biz de tabii her esnafta olduğu gibi bunun karşılığını görüyoruz." ifadelerini kullandı.

Çukurova'da 20 yıl önce en az yarım kilo alınan düğün takılarının yerini şimdi bir çift alyansa bıraktığına dikkat çeken Bülent Dalyan, "Eskiden düğün takısı konusunda bir nevi yarış vardı. Bundan 20 sene önce yarım kilo altın alınırdı. Çünkü geline ve ailesine karşı bundan azı uygun görülmezdi. Tabii daha üstünde alanlar da vardı. 10 tane 50 gramlık bilezik, 5 tane 50 gramlık bilezik ya da çift dediğimiz 3 çift 50 gramlık bilezik alınırdı. Bu da diğer takıların haricinde 250-500 gram arası altın yapardı." dedi.

Bu geleneğin aynı zamanda yeni evlenen çifte yardım olarak görüldüğünün de altını çizen Dalyan, "Onlar da bu altınla borçlarını öder, araba ya da eve yatırım yaparlardı. Şimdi o dönem bitti. Bir çift alyansla düğün sürecini geçirme gayretindeler. Alyansın yanına belki bir küpe ya da bileklik gibi çok küçük takılar ekleniyor. O, 2 metrelik zincirler, 10 çift burmalar hayal oldu. Doğu'da hala devam ettirilen adetler var tabii ama bizim bölgemizde çok azaldı. Artık herkes yatırımlık altına yöneldi. Yatırım dışında sattığımız düğün takıları geçen sene bu aylara oranla yüzde 30 azalırken, 5 yıllık bir periyottan bahsedersek yüzde 50'lik bir kayıp var. Artık ailelerin altın gramını beğenmeyip yaptığı tartışmalara dahi şahit olmuyoruz." dedi.