Dünya son 11 gündür, dört büyük bankanın zincirleme bir etki ile batmasına yol açan küresel bir bankacılık krizine tanıklık ediyor. Yatırımcılar şaşkına dönerken, iflasların ne kadar devam edeceği belirsizliğini koruyor. Kripto piyasalarındaki çöküş ve müşterilerin topluca kaçısı Silvergate, Silicon Valley Bank, Signature Bank ve Credit Suisse gibi dev bankaları batırırken, Fist Republic Bank şu anda sallantıda bulunuyor. İşte krizin yayılmaya devam edebileceği endişesiyle kurumların yaşadığı çalkantı ve düzenleyicilerin krize verdiği tepkiler...
Daha on gün öncesine kadar, 2007-09 mali krizinin neden olduğu kabusun ardından bankaların düzeldiği düşünülebilirdi. Ancak, bankaların hala yürekleri ağızlara getirecek bir korkuya neden olabilecek güce sahip oldukları açık.
Silikon Vadisi Bankası'nda 9 Mart'ta müşterilerin kaçması, bir günde 42 milyar dolarlık mevduat kaybına neden olurken, bir hafta içinde batan üç* Amerikan kredi kuruluşu arasında yer aldı. Düzenleyiciler hafta sonu boyunca bir kurtarma planı hazırlamak için* çalıştı. Yine de müşteriler bir kez daha paralarının güvende olup olmadığını soruyor.
Yatırımcılar korkuya kapıldı. Bu ay şimdiye kadar Amerikan bankalarının piyasa değerinden tam 229 milyar dolar silindi, bu da yüzde 17'lik bir düşüş anlamına geliyor. Hazine getirileri düştü ve piyasalar artık Federal Rezerv'in yaz aylarında faiz oranlarını düşürmeye başlayacağını düşünüyor.
Bununla birlikte, Avrupa ve Japonya'daki bankaların hisse fiyatları da düştü. Tüm bu yaşananların ardından, küresel mali krizin üzerinden 14 yıl geçtikten sonra, bankaların ne kadar kırılgan olduğu ve düzenleyicilerin gafil avlanıp avlanmadığı soruları bir kez daha gündeme geldi. İşte küresel bankacılık krizinin etkilediği bankalar ve kayıpları...
Silvergate, kripto endüstrisinin değer kaybetmesi nedeniyle çöken ilk ABD bankası oldu. Federal Rezerv'in yetkilendirmesiyle Federal Mevduat Sigorta Kurumu devreye girmeye çalıştı ve yönetimle kapanmayı önlemenin yollarını tartıştı.
Ancak banka, düzenleyicilerin incelemeleri ve Adalet Bakanlığı'nın dolandırıcılık biriminin Sam Bankman-Fried'in çökmüş kripto devleri FTX ve Alameda Research ile ilişkilerine yönelik cezai soruşturması nedeniyle toparlanamadı. Herhangi bir suistimal iddiası olmamasına rağmen, Silvergate'in sıkıntıları, bankanın endişelenen müşterilerinin para çekme taleplerini karşılamak için varlıklarını zararına satmasıyla daha da derinleşti. Banka 8 Mart'ta faaliyetlerini sonlandırmayı ve bankayı tasfiye etmeyi planladığını açıkladı.
Silvergate'in iflas ilanın ardından, Silicon Valley Bank'taki yatırımcılar ve mevduat sahipleri, şirket 8 Mart'ta 2,25 milyar dolarlık hisse satma planını ve yatırım portföyünde önemli kayıplar olduğunu açıkladığında zaten gergindi.
Şirketin hisseleri ertesi gün bu haber üzerine yüzde 60 değer kaybetti ve ertesi gün FDIC kayyumuna devredildi. ABD'li düzenleyiciler uygun bir alıcı bulamayınca bankanın tasfiye edilmesi için harekete geçti. Ancak, FDIC'nin birden fazla potansiyel alıcıdan teklif aldı ve tasfiye ertelendi.Bloomberg News'e göre, ABD'deki başarısız kredi kuruluşlarının en büyük alıcılarından biri olan First Citizens BancShares Inc. Silicon Valley Bank'ın tamamı için bir satın alma anlaşması önerdi.
Signature Bank, 12 Mart'ta şirketin mevduatlarının yaklaşık yüzde 20'sine ulaşan müşteri para çekme işlemlerindeki artışın ardından ABD tarihindeki üçüncü en büyük banka iflasını yaşadı. Silvergate'in iflası,* Signature Bank daha az kripto para ile çalışmasına rağmen müşterileri mevduatlarını Signature Bank'ta tutma konusunda tedirgin etti. Ardından Federal düzenleyiciler, bankayı kayyuma devretti. Hem sigortalı hem de sigortasız müşterilere, düzenleyicilerin "sistemik risk muafiyeti" olarak bilinen bir hüküm uyarınca tüm mevduatlarına erişim verildi.
Signature Bank'ın mevduatları ve bazı kredileri New York Community Bancorp'a ait Flagstar Bank tarafından devralındı. Devralan şirket, 25 milyar doları nakit ve yaklaşık 13 milyar doları kredi olmak üzere 38 milyar dolarlık varlığı FDIC'den satın almayı kabul etti. Ayrıca 34 milyar doları mevduat olmak üzere yaklaşık 36 milyar dolarlık yükümlülüğü de üstlendi. Signature'ın şubeleri artık Flagstar şubeleri olarak faaliyet gösterecek.
Credit Suisse, İsviçreli yetkililerin daha geniş bir mali krizden kaçınmayı amaçlayan 3 milyar franklık (3,2 milyar dolar) bir satın alma için UBS Group AG ile bir anlaşmaya aracılık etmesiyle tasfiye oldu. Söz konusu olan diğer tek seçenek tam ya da kısmi kamulaştırmaydı.
166 yıllık İsviçre kurumunun sonu, İcra Kurulu Başkanı Ulrich Koerner'in geçen yıl bankadan eşi benzeri görülmemiş miktarda fon çeken müşterilere büyük bir erişimle bankayı kurtarma girişiminin ardından geldi. Bu girişim, Credit Suisse'in gözden düşmüş finansçı Lex Greensill ve başarısız yatırım şirketi Archegos Capital Management ile olan ilişkilerinden kaynaklanan çok sayıda skandala ve milyarlarca dolarlık zarara karşı koymak için yeterli olmadı. 9 Mart'ta ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu bankanın yıllık raporunu sorgulayarak yayınlanmasını ertelemeye zorladı. ABD'li bölgesel kreditörlerin başarısızlığının ardından panik yayıldı ve bankanın en büyük hissedarı Saudi National Bank'ın başkanı şirkete daha fazla yatırım yapmayı reddetti.
First Republic Bank, ABD'deki üç rakibini batıran müşteri kaçışının kurbanı oldu ve potansiyel mevduat çıkışlarına ilişkin bir tahmine göre bu rakam 89 milyar dolar.
ABD'li on bir kredi kuruluşu geçen hafta First Republic Bank'ı 30 milyar dolarlık nakit akışıyla desteklemeye çalıştı. Ancak teknoloji dünyasının seçkinlerinin ve diğer varlıklı bireylerin kişisel bankacılık ihtiyaçlarını karşılayan San Francisco merkezli şirket, yine de çok sayıda kredi notunun düşürülmesiyle tüm zamanların en düşük seviyesine geriledi.
Öte yandan, JPMorgan Chase Co. 'nun İcra Kurulu Başkanı Jamie Dimon, First Republic'e yardım etmek için 11 bankanın 30 milyar dolarlık mevduat enjeksiyonunun bir kısmını veya tamamını sermaye infüzyonuna dönüştürecek yeni bir plan hazırladı.