İsrail'de yüz binler sokaklarda: Hükümetin yargı düzenlemesine tepkiler sürüyor

İsrailliler, Başbakan Binyamin Netanyahu öncülüğündeki koalisyon hükümetinin yargının yetkilerini sınırlayan düzenlemesine karşı haftalardır protestolarını sürdürüyor.

Netanyahu öncülüğündeki aşırı sağcı koalisyon hükümetinin yargı düzenlemesine karşı her hafta cumartesi akşamı kitlesel gösteriler düzenleyen İsrailliler, protestoların 27'inci haftasında ülke genelinde yine meydanlara indi. Başta Tel Aviv, Batı Kudüs, Hayfa, Birüssebi ve Rehovot gibi kentler olmak üzere ülke genelinde çok fazla noktadaki gösterilere 100 binden fazla İsrailli katıldı. Netanyahu karşıtı protesto hareketi, Tel Aviv'deki protestoya yaklaşık 180 bin göstericinin katıldığını açıkladı. Her hafta olduğu gibi en yoğun katılımlı gösteriye ev sahipliği yapan Tel Aviv'de on binlerce protestocu, Kaplan Caddesi'ndeki Hükümet Kompleksi'nin önünde toplandı. İsrail bayraklarıyla sık sık "demokrasi" sloganları atan göstericiler, koalisyon hükümetindeki aşırı sağcı politikacıları eleştiren pankart, döviz ve resimler taşıdı. Göstericiler, "Diren. En önemlisi korkusuz olmak." yazılı dev pankart açtı. Buradaki protestolara konuşmacı olarak katılan "Sapiens" isimli kitabın yazarı tarihçi Yuval Noah Harari, Netanyahu hükümetinin dünya genelinde Yahudi toplumunu böldüğünü söyledi. Harari, "Netanyahu hükümetine darbeyi durdurması gerektiğini, aksi takdirde kendilerinin ülkeyi durduracağını" belirtti. Tel Aviv'deki bazı İsrail işgali karşıtı protestocular da İsrail ordusunun işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde Cenin'e düzenlediği saldırı aleyhine slogan attı, "İşgalle demokrasi olmaz" ve "Filistinlilerin hayatı önemlidir" yazılı pankartlar taşıdı. Bazı göstericiler Tel Aviv'in ana arteri Ayalon Otoyolunu tek yönlü olarak kapattı. İsrail polisi otoyolu kapatan göstericilere karşı TOMA ve güç kullandı. Tel Aviv içindeki bazı caddelerde de polis göstericilere atlı birliklerle müdahale etti. Bazı noktalarda göstericiler ve polis arasında arbede yaşandı. Öte yandan Batı Kudüs'te de binlerce gösterici, Cumhurbaşkanlığı Rezidansı önünde toplandı. Batı Kudüs'teki gösteriye, işgal altındaki Doğu Kudüs'te 2020'de polis tarafından vurularak öldürülen Filistinli otistik İyad Hayri Hallak'ın ailesi de katıldı. Aynı şekilde, Tel Aviv'deki bir grup gösterici de "İyad'ı kim öldürdü?" yazılı pankart açtı. İsrail Mahkemesi bu hafta Hallak'ı vuran polis hakkında "hataya kapıldığı" ve "kendini savunduğu" gerekçesiyle beraatine hükmetmişti. İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin'in 5 Ocak'ta duyurduğu "yargı reformu", Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler içeriyor. Netanyahu, ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini 27 Mart'ta ertelediğini açıklamıştı.Ancak Netanyahu, 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin ardından yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu. Netanyahu koalisyonu ve muhalefet arasındaki yargı düzenlemesi müzakerelerinin tıkanmasının ardından hükümet, yakın zamanda yargı düzenlemesi kapsamında yeniden düğmeye bastı.İktidar, Yüksek Mahkeme'nin hükümet üzerindeki denetimini kaldıracak bir yasa tasarısını bu hafta komisyondan geçirmişti. Tel Aviv Emniyet Müdürü Ami Eshed, polis teşkilatının protestolara daha sert müdahale etmesi için hükümetten gördüğü baskıyı gerekçe göstererek istifa etmişti. İsrail'de Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesi ve diğer sağ politikalarına karşı çıkan protesto hareketi 6 aydır ülke genelinde gösterilerine devam ediyor.