İsrail'de yüz binler hükûmetin yargı düzenlemesine karşı yine sokaklara indi

Başbakan Binyamin Netanyahu öncülüğündeki koalisyon hükûmetinin yargı düzenlemesi kapsamında Yüksek Mahkeme'nin hükûmet üzerindeki denetimini kaldıran yasa tasarısını Meclis'ten geçirmesini protesto eden İsrailliler ülke genelinde sokaklara indi.

Netanyahu öncülüğündeki aşırı sağcı koalisyon hükûmetinin yargı düzenlemesi ve sağ politikalarına karşı her hafta cumartesi akşamı kitlesel gösteriler düzenleyen İsrailliler, protestolarında 30'uncu haftayı geride bırakıyor. Başta Tel Aviv, Batı Kudüs, Hayfa, Birüssebi, Herzliya ve Rehovot gibi kentler olmak üzere ülke genelinde onlarca farklı noktadaki gösterilere yüz binlerce İsrailli katıldı. Her hafta olduğu gibi en yoğun katılımlı gösteriye ev sahipliği yapan Tel Aviv'de protestocular Kaplan Caddesi'ndeki Hükûmet Kompleksi'nin önünde toplandı. Burada kurulan sahnede konuşan Netanyahu hükûmeti karşıtı protesto hareketinin liderlerinden Shikhma Bressler, hükûmetin yargı düzenlemesi yasasını Meclis'ten geçirmesi üzerine "direnişi artırmaları gerektiğini ve bunu yapacaklarını" söyledi. Davullar, düdükler ve havalı kornalarla ritim tutan göstericiler, "demokrasi" sloganları attı. İsrail bayrakları taşıyan protestocular, koalisyon hükûmetinin yargı düzenlemesi ve aşırı sağcı politikacıları eleştiren pankart, döviz ve resimler taşıdı. Göstericiler, yargı düzenlemesine ilişkin yasanın Meclis'te onaylanmasının ardından uluslararası kredi kuruluşlarından İsrail ekonomisine yönelik uyarılara işaretle "İsrail kredisini kaybetti" yazılı dev pankart açtı. Alana göre kitle analizi yapan bir şirketten Kanal13'ün aldığı tahmine göre, Tel Aviv'in Kaplan Caddesi'ndeki gösteriye yaklaşık 130 bin kişi katıldı. İsrail polisi, kentin ana arteri Ayalon Otoyolu'nu trafiğe kapatmaya çalışan bir grup göstericinin engellendiğini açıkladı. Tel Aviv'in Kaplan Caddesi'ndeki gösterinin dağılmasının ardından göstericiler, kent içindeki farklı yollardan ilerleyerek Ayalon Otoyolu'na ulaşmaya çalıştı. İsrail polisi, göstericilerin yürüyüş rotası boyunca güvenlik önlemi aldı. Sivil giyimli polis memurlarının göstericilerin sırasında çevrede bulunduğu dikkati çekti. Göstericiler Tel Aviv merkezindeki bir askeri üssün bulunduğu noktanın önüne geldi ve buradan İsrail Meclis Başkanı Amir Ohana'nın evinin önüne doğru yürüdü. İsrail polisi demir barikatlar ve atlı birliklerle güvenlik önlemi aldı. Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde, bir sürücünün yolu kapatan göstericilerin üzerine aracın sürdüğü yansıdı. İsrail polisi, olayda bir kişinin hafif yaralandığını ve sürücünün gözaltına alındığını açıkladı. İsrail'in kuzeyindeki Hayfa yakınlarındaki Karkur kavşağındaki bir grup gösterici bölgedeki otoyolu trafiğe kapattı. Polis yolu kapatan gruba müdahale etti ve bir kişiyi gözaltına aldı. Muhalefet liderleri de ülkenin farklı noktalarında düzenlenen gösterilere katıldı. Bir grup gösterici, daha önceki gösterilere müdahalesi sırasında kameralara yansıyan bazı polis memurlarının resimlerini ve isimlerini "Dikkat" yazısıyla pankartlara taşıdı.İsrail polisi, memurların isim ve resimlerinin yer aldığı pankartlarla ilgili soruşturma başlattığını açıkladı. İsrail'de polisten sorumlu Ulusal Güvenlik Bakanı aşırı sağcı Itamar Ben-Gvir, sosyal medya paylaşımında göstericilerin polisleri hedef göstermesinin "kırmızı çizgi" olduğunu belirterek söz konusu memurları tamamıyla desteklediğini açıkladı. İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin'in 5 Ocak'ta duyurduğu "yargı reformu" Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler içeriyor. Başbakan Netanyahu, 27 Mart'ta ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini ertelediğini açıklamış ancak 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclis'ten geçmesinin ardından yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu. Hükûmet, muhalefetle müzakerelerin tıkanmasının ardından yakın zamanda yargı düzenlemesi için yeniden düğmeye basmıştı. Netanyahu hükûmeti, Yüksek Mahkemenin hükûmet üzerindeki denetimini kaldıracak yasa tasarısını ülke çapında kitlesel protestolar ve yoğun kamuoyu tartışmalarına rağmen 24 Temmuz'da Meclis'te muhalefetin boykot ettiği oturumda kabul etmişti. Hükûmetin "yargı reformuna" karşı çıkan aralarında savaş pilotları, denizaltı subayları ve diğer elit birliklerin yer aldığı binlerce İsrailli, gönüllü yedek askerlik görevini bırakma kararı almıştı. İsrail'de siyaset, ordu, güvenlik, ekonomi ve yargıda üst düzey görevlerde bulunmuş isimler, hükûmetin yargı düzenlemesine karşı olduklarını açıklamıştı. Netanyahu hükumetinin yargı düzenlemesi karşıtı protesto hareketi, yaklaşık 8 aydır gösterilerine devam ediyor.