İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI
YAZILI DÖNEM TÜRK EDEBİYATI
İslamiyet öncesi yazılı Türk edebiyatı dönemi 8. yüzyıldan -Göktürk Yazıtlarının yazılmasıyla- başlar 10. yüzyıla -Karahanlıların İslamiyet'i kabulü- kadar devam eder. Türklerin en eski yazılı eserleri 6. yüzyıla ait olan Yenisey Yazıtlarıdır. Ancak bunlar belge niteliği taşımamaktadırlar. Çünkü bunların çoğu okunamayacak kadar yıpranmışlardır. Okunabilenlerin mezar taşı olmalarından dolayı pek bir önemi yoktur. Bu bakımdan Türk tarihi ve edebiyatının ilk yazılı ürünü olarak Göktürk Yazıtları kabul edilmektedir. Göktürklerden sonra ise Uygur Türkleri daha çok dini içerikli metinler yazmışlardır.
Bu dönem yazılı edebiyatın temel özellikleri şöyledir:
- Bu dönemdeki ürünler Göktürkçe ve Uygurca ile verilmiştir.
- Hem sade halk diline dayalı bir anlatım, hem de sanatlı bir söylev diliyle yapılan anlatım kullanılmıştır.
- Hem dini hem de din dışı ürünler verilmiştir.
-Uygur metinlerinde Çince'nin etkisi vardır. Ancak Göktürk metinlerinde saf Türkçe kullanılmıştır.
YAZILI DÖNEM TÜRK EDEBİYATI
İslamiyet öncesi yazılı Türk edebiyatı dönemi 8. yüzyıldan -Göktürk Yazıtlarının yazılmasıyla- başlar 10. yüzyıla -Karahanlıların İslamiyet'i kabulü- kadar devam eder. Türklerin en eski yazılı eserleri 6. yüzyıla ait olan Yenisey Yazıtlarıdır. Ancak bunlar belge niteliği taşımamaktadırlar. Çünkü bunların çoğu okunamayacak kadar yıpranmışlardır. Okunabilenlerin mezar taşı olmalarından dolayı pek bir önemi yoktur. Bu bakımdan Türk tarihi ve edebiyatının ilk yazılı ürünü olarak Göktürk Yazıtları kabul edilmektedir. Göktürklerden sonra ise Uygur Türkleri daha çok dini içerikli metinler yazmışlardır.
Bu dönem yazılı edebiyatın temel özellikleri şöyledir:
- Bu dönemdeki ürünler Göktürkçe ve Uygurca ile verilmiştir.
- Hem sade halk diline dayalı bir anlatım, hem de sanatlı bir söylev diliyle yapılan anlatım kullanılmıştır.
- Hem dini hem de din dışı ürünler verilmiştir.
-Uygur metinlerinde Çince'nin etkisi vardır. Ancak Göktürk metinlerinde saf Türkçe kullanılmıştır.
