IBM'in yeni kuantum deneyi, şifre kırma gücüne yaklaşan bilgisayarların artık bilim kurgu olmaktan çıktığını gösteriyor.
IBM araştırmacıları, 120 kübitlik birbirine dolanmış bir kuantum durumu oluşturarak bugüne kadarki en büyük ve en kararlı çoklu kübit dolanıklığını başardı. Kübit dolanıklığı” (ya da kuantum dolanıklığı), kuantum fiziğinde iki veya daha fazla parçacığın birbirine görünmez bir şekilde bağlı hale gelmesi anlamına geliyor.
“Big Cats: Entanglement in 120 Qubits and Beyond” adlı yeni makale, tüm kübitlerin tek bir kuantum sisteminde senkronize şekilde davrandığını kanıtlıyor. Bu da gelecekte modern şifreleme sistemlerini çözebilecek hatasız kuantum bilgisayarların önünü açıyor.
"KEDİ DURUMU" DENEYİ
Araştırma ekibi, Schrödinger’in ünlü düşünce deneyine atıfla “kedi durumu (GHZ state)” denen özel bir yapıdan yararlandı. Bu durumda her kübit aynı anda hem “0” hem “1” olabilir; biri değiştiğinde hepsi birlikte değişir. IBM’in elde ettiği 0.56’lık fidelity (doğruluk) değeri, 120 kübitin tamamının gerçekten dolanık olduğunu gösteriyor. Bu da bugüne kadar ulaşılan en yüksek seviye.
Doğrudan test edilmesi imkansız olan bu karmaşık sistem, IBM’in parite salınımı ve doğrudan doğruluk tahmini yöntemleriyle istatistiksel olarak doğrulandı. Bu yöntemler, milyarlarca olası konfigürasyon yerine rastgele seçilmiş örneklerle kuantum sistemin tutarlılığını ölçüyor.
KRİPTO PARALAR TEHLİKEDE
Uzmanlara göre, bu gelişme yalnızca akademik bir dönüm noktası değil, Bitcoin ve diğer kripto para ağları için de uyarı niteliğinde. Kuantum bilgisayarlar, Bitcoin’in kullandığı ECDSA şifreleme sistemini kırabilecek güce yaklaşıyor. Henüz pratik bir tehdit oluşturmasa da IBM, Google ve Quantinuum gibi firmaların 2030’a kadar “hata toleranslı” kuantum sistemleri hedeflemesi, bu zaman çizelgesini hızla gerçeğe dönüştürebilir.
Kuantum araştırma grubu Project 11’in kurucusu Alex Pruden, gelişmeyi “Satoshi Nakamoto’ya ait olduğu düşünülen milyonlarca Bitcoin, yeterince güçlü bir kuantum bilgisayar ortaya çıktığında tehlikeye girebilir” ifadeleriyle açıkladı.
Misafirler için gizlenen link, görmek için
Giriş yap veya üye ol.