Gelir dağılımında uçurum büyüyor

Türkiye'de en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, geçen yıl 1,8 puan artarak yüzde 49,8'e yükseldi. En düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay 0,1 puan düşüşle yüzde 5,9'a geriledi. Gelir dağılımında bozulmayı ifade eden Gini katsayısı, 2023'te 0,433'e yükseldi. Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 167 bin 983 TL oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin "Gelir Dağılımı İstatistikleri" bültenini açıkladı. Hane halkı kullanılabilir gelirinin, hane halkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer hane halkı büyüklüğüne bölünmesiyle elde edilen "eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirine" göre, en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, 2023'te bir önceki yıla kıyasla 1,8 puan artarak yüzde 49,8 oldu. En düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay 0,1 puan azalarak yüzde 5,9'a geriledi. GELİR DAĞILIMINDA BOZULMA YÜKSELDİ Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan ve sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, 1'e yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade eden Gini katsayısı, 2023'te bir önceki yıla göre 0,018 puan artışla 0,433 olarak tahmin edildi.

ORTALAMA HANEHALKI GELİRİ YAKLAŞIK 168 BİN TL Türkiye'de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 2023'te yüzde 70,7 artarak 167 bin 983 TL oldu. Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri bir önceki yıla göre yüzde 72,3 artarak 48 bin 642 TL'den 83 bin 808 TL'ye yükseldi.


GELİRDE EN YÜKSEK PAY MAAŞ VE ÜCRETİN Toplam gelir içerisinde en yüksek payı, yüzde 48,5 ile bir önceki yıla göre 2,3 puan artan maaş ve ücret geliri aldı. İkinci sırayı yüzde 22,1 ile önceki yıla göre 1,1 puan artan müteşebbis geliri alırken üçüncü sırayı yüzde 17,6 ile önceki yıla göre 2,6 puanlık azalış gösteren sosyal transfer geliri oluşturdu. Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı yüzde 20,5 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise yüzde 88,4 olarak gerçekleşti.

EN YÜKSEK GELİR ÜNİVERSİTE MEZUNLARINDA Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla yükseköğretim mezunlarında 157 bin 851 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 114 bin 374 TL, lise altı eğitimlilerde 89 bin 012 TL, bir okul bitirmeyenlerde 63 bin 425 TL ve okur-yazar olmayan fertlerde 45 bin 637 TL olarak hesaplandı. Geçen yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 89,7 ile lise altı eğitimli, en düşük artış ise yüzde 79,6 ile okur-yazar olmayan fertlerde oldu.

EN DÜŞÜK GELİR VAN, MUŞ, BİTLİS VE HAKKARİ'DE

Fert gelirinin en yüksek olduğu bölge 114 bin 634 TL ile İstanbul olurken, onu 108 bin 036 TL ile TR51 Ankara ve 101 bin 372 TL ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli izledi. En düşük yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise 39 bin 173 TL ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde gerçekleşti.