Fitre ne kadar, ne zaman verilir? Fitre kimlere verilir? (2023 Diyanet fitre miktarı)

Fitre miktarı, 2023 Ramazan ayının gelmesiyle birlikte vatandaşlar tarafından sorgulanmaya başladı. Fitre, Ramazan Bayramı'na kavuşan ve temel ihtiyaçlarının dışında nisab miktarı mala sahip olan Müslümanların, kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler için, yerine getirmekle yükümlü oldukları mali bir ibadettir. Peki, fitre ne kadar, ne zaman verilir?

Bu yılın fitre bedeli, vatandaşların merak ettiği konular arasında yer almaya başladı. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından belirlenen 2023 fitre tutarı belli oldu. Peki, fitre ne kadar, ne zaman verilir? İşte ayrıntılar. 2023 FİTRE NE KADAR? Diyanet İşleri Yüksek Kurulu tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda 2023 fitre bedeli belli oldu. Açıklama şu şekilde; "Konu ile ilgili hadis-i şerifler, mevcut sosyo-ekonomik hayat şartları ve bir kişinin günlük gıda ihtiyacı göz önünde bulundurularak ülkemizde 2023 yılı fitre miktarının 70 TL olarak belirlenmesine, bu meblağın nakdi olarak verilebileceği gibi gıda vb. maddelerden aynî olarak da verilebileceğine, belirlenen bu meblağın, aynı zamanda günlük oruç fidyesi bedeli olduğuna, bunun yanında her bir mükellefin, kendi ekonomik durumunu ve günlük gıda harcamalarını göz önünde bulundurarak belirleyeceği bir meblağı fitre olarak verebileceğine, oy birliği ile karar verildi." Buna göre; 2023 yılı fitre tutarı günlük 70 TL olarak belirlendi. FİTRE NE ZAMAN VERİLİR? Kişi, kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber, köle-hür, büyük-küçük, kadın-erkek her müslümana fitrenin gerektiğini ifade etmiştir (Ebû Dâvûd, Zekât, 20). Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bu daha faziletlidir. Bununla birlikte, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak, bayram namazından önce verilmesi müstehap kabul edilmiştir. Şâfiî mezhebinde ise; fitreyi, meşru bir mazeret bulunmadıkça bayramın birinci gününün gün batımından sonraya bırakmak haramdır. Fitreyi Ramazan'ın ilk günlerinde vermek de caizdir (Nevevî, el-Mecmû', VI, 128). FİTRE KİMLERE VERİLMELİDİR? Fitre, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul müslümanlara verilir. Fıtır sadakası ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esastır. Zekât için de aynı kural geçerlidir.

Bu sebeple bir kimse zekâtını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi usûl ve fürûuna veremez. (Usûl, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri; fürûu ise; çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.) Ayrıca eşler de birbirlerine zekât, fitre ve fidye veremez. Hanefilere göre aşağıda sayılanlara fitre verilmez: a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara, b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara, c) Eşine, d) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye, e) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Merğinânî, el-Hidâye, II, 223-228). Şâfiîlere ve Ebu Yusuf'a göre fitre, Müslüman olmayana da verilemez (Mâverdî, el-Hâvî, III, 387; X, 519; Merğinânî, el-Hidâye, II, 223). Bunların dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine zekât, fitre ve fidye verilebilir (Zeylaî, Tebyîn, I, 301). FİTRE NASIL BELİRLENİR? Hadislerde fitre miktarı, buğday, arpa, hurma veya üzümden Hz. Peygamber (s.a.s.) döneminde kullanılan ölçü birimi esas alınarak belirlenmiştir. Fitrenin bu sayılan ürünlerden belirlenmesinde, o günkü toplumun ekonomik şartları ve temel gıda maddelerinden hareketle kişinin günlük gıda ihtiyacının dikkate alındığı anlaşılmaktadır.