Erkek kısırlığının değerlendirilmesi
İnfertilite ( kısırlık ) evli çiftlerin 1 yıl korunma yöntemi kullanmadan ve düzenli birlikteliklerine rağmen gebelik elde edememeleridir.Normal bir çiftin bir ay içinde gebe kalma şansı %20-25, 6 ay içerisinde %75 ve 1 yıl içerisinde ise %85-90 kadardır.Gebeliklerin çoğu yumurtlama günü ya da yumurtlamadan önceki 6 gün içerisinde bulunulan cinsel ilişki neticesinde görülür. Kısırlık evli çiftlerin yaklaşık % 15'ini etkileyen bir sorundur.
Çiftlerin kısırlık sorununda sadece erkeğe bağlı faktörler % 20 kadar olup, yaklaşık % 30-40 çiftte de erkekte bulunan sorun kadındaki soruna eklenmekte; çocuk sahibi olmakta zorluk yaşayan çiftlerin % 50-60'ında, erkekteki bir sorunun kısmen de kısırlık sorununa katkısı olduğu ortaya çıkmaktadır. Erkekteki sorunların çoğu muayene ve sperm tahlilinden anlaşılabilirse de, bazı durumlar özel tetkikler gerektirebilir.Tedavi edilmemiş kısır çiftlerin %5-35 i herhangi bir destek tedavisi görmeden yalnız cinsel ilişkide bulunarak ileride çocuk sahibi olabilirler.
Sebep ne olursa olsun infertilitenin üstesinden gelmek kolay değildir. Birçok infertil erkek kendisini eksik ve mutsuz hisseder. Bazıları erkekliğini kaybettiğini düşünür. Bu hisler normaldir ve üstesinden gelmenin yolu diğer insanlarla iletişim kurmaktır. İnfertil çiftler bu problemlerin üstesinden gelmek için birbirlerine destek olmalıdır. İnfertilite sebeplerinin % 90'ının tedavi edilebildiği ve birçok tedavi seçeneğinin bulunduğu unutulmamalıdır.
Tedaviler sonucu çoğu erkeğin sorununu çözerek normal cinsel ilişki ile çocuk sahibi olmaları sağlanabilmektedir. Erkeğin bir Üroloji uzmanı tarafından muayenesi yapılmadan ve uzman bir laboratuarda gerçekleştirilen spermiyogramı deneyimli bir Üroloji uzmanı tarafından değerlendirilmeden kadına yönelik kısırlık tedavilerine geçilmesi sık görülen hatalı bir uygulamadır. Ayrıca kadın doğum uzmanına giden kadınların eşlerinden sperm testi istenmekte ve bu değerlendirilmektedir,bu yanlış bir yaklaşımdır.Sadece sperm testine bakarak erkek infertilitesini değerlendirmek yanlış olur.Erkek kısırlığının bazı durumlarda altta yatan ve hayatı tehdit eden ağır bir hastalığın ilk bulgusu olabileceği unutulmamalıdır.
Tetkikler:
Hikaye ve fizik muayeneden sonra erkeğe ait testler yapılmalıdır. Erkekte kısırlık açısından değerlendirme ilk aşamada Ürolog ile yapılacak bir görüşme ve doğru şekilde sperm verilerek, W.H.O ( Dünya Sağlık Örgütü) kriterlerinde değerlendirilen en az iki adet ya da üç adet spermiyogram yapılmalıdır. Semen Analizi, 2-5 günlük cinsel perhizden sonra yapılmalıdır. Daha uzun aralıkla yapılırsa, ölü sperm sayısı artar. Daha kısa sürede yapılırsa sperm sayısını etkiler..
Normal spermiogram'da şu değerler olur:
Volüm......................2-6 ml arasında olmalıdır.
Renk:Opak,grimsi ve cinsel perhiz süresinin artması ile sarımsı olur.
pH:................................7.2 ile 7.8
Lökosit........................1*1.000.000 den az olmalıdır.
Likefaksiyon:............10-20 dakika olmalıdır.
Konsantrasyon..........20 milyon /ml (Total 40 milyon/ml'den çok olmalıdır)
Motilite(Hareket)...hızlı ileri hareket %25 in üzeri,hızlı iler ve yavaş ileri hareket %50 nin üzerinde olması gerekir.
Morfoloji...................% 30 WHO'ya göre .........%14 Kruger Kriterleri'ne göre.
İleri hareket.............>%2 olmalıdır.
Spermiyogram;infertil erkeğin değerlendirilmesinde en önemli testtir. Azospermi dışında semen analizi hastaların kısır olması ve olmaması şeklinde kesin ayrımın yapılmasını sağlamaz, sperm parametrelerinin kalitesi azaldıkça gebelik şansı azalır ama tamamen bitmez. İlk değerlendirmeler sonucunda muayene veya sperm testinde sorun belirlenirse detaylı tetkiklere geçilecektir. Bunlar spermle yapılan daha detaylı tetkikler, hormon analizleri, ultrasonografi ve bazı diğer radyolojik ve genetik testler olabilir
Op. Dr. Basri ÇAKIROÐLU
Üroloji
İnfertilite ( kısırlık ) evli çiftlerin 1 yıl korunma yöntemi kullanmadan ve düzenli birlikteliklerine rağmen gebelik elde edememeleridir.Normal bir çiftin bir ay içinde gebe kalma şansı %20-25, 6 ay içerisinde %75 ve 1 yıl içerisinde ise %85-90 kadardır.Gebeliklerin çoğu yumurtlama günü ya da yumurtlamadan önceki 6 gün içerisinde bulunulan cinsel ilişki neticesinde görülür. Kısırlık evli çiftlerin yaklaşık % 15'ini etkileyen bir sorundur.
Çiftlerin kısırlık sorununda sadece erkeğe bağlı faktörler % 20 kadar olup, yaklaşık % 30-40 çiftte de erkekte bulunan sorun kadındaki soruna eklenmekte; çocuk sahibi olmakta zorluk yaşayan çiftlerin % 50-60'ında, erkekteki bir sorunun kısmen de kısırlık sorununa katkısı olduğu ortaya çıkmaktadır. Erkekteki sorunların çoğu muayene ve sperm tahlilinden anlaşılabilirse de, bazı durumlar özel tetkikler gerektirebilir.Tedavi edilmemiş kısır çiftlerin %5-35 i herhangi bir destek tedavisi görmeden yalnız cinsel ilişkide bulunarak ileride çocuk sahibi olabilirler.
Sebep ne olursa olsun infertilitenin üstesinden gelmek kolay değildir. Birçok infertil erkek kendisini eksik ve mutsuz hisseder. Bazıları erkekliğini kaybettiğini düşünür. Bu hisler normaldir ve üstesinden gelmenin yolu diğer insanlarla iletişim kurmaktır. İnfertil çiftler bu problemlerin üstesinden gelmek için birbirlerine destek olmalıdır. İnfertilite sebeplerinin % 90'ının tedavi edilebildiği ve birçok tedavi seçeneğinin bulunduğu unutulmamalıdır.
Tedaviler sonucu çoğu erkeğin sorununu çözerek normal cinsel ilişki ile çocuk sahibi olmaları sağlanabilmektedir. Erkeğin bir Üroloji uzmanı tarafından muayenesi yapılmadan ve uzman bir laboratuarda gerçekleştirilen spermiyogramı deneyimli bir Üroloji uzmanı tarafından değerlendirilmeden kadına yönelik kısırlık tedavilerine geçilmesi sık görülen hatalı bir uygulamadır. Ayrıca kadın doğum uzmanına giden kadınların eşlerinden sperm testi istenmekte ve bu değerlendirilmektedir,bu yanlış bir yaklaşımdır.Sadece sperm testine bakarak erkek infertilitesini değerlendirmek yanlış olur.Erkek kısırlığının bazı durumlarda altta yatan ve hayatı tehdit eden ağır bir hastalığın ilk bulgusu olabileceği unutulmamalıdır.
Tetkikler:
Hikaye ve fizik muayeneden sonra erkeğe ait testler yapılmalıdır. Erkekte kısırlık açısından değerlendirme ilk aşamada Ürolog ile yapılacak bir görüşme ve doğru şekilde sperm verilerek, W.H.O ( Dünya Sağlık Örgütü) kriterlerinde değerlendirilen en az iki adet ya da üç adet spermiyogram yapılmalıdır. Semen Analizi, 2-5 günlük cinsel perhizden sonra yapılmalıdır. Daha uzun aralıkla yapılırsa, ölü sperm sayısı artar. Daha kısa sürede yapılırsa sperm sayısını etkiler..
Normal spermiogram'da şu değerler olur:
Volüm......................2-6 ml arasında olmalıdır.
Renk:Opak,grimsi ve cinsel perhiz süresinin artması ile sarımsı olur.
pH:................................7.2 ile 7.8
Lökosit........................1*1.000.000 den az olmalıdır.
Likefaksiyon:............10-20 dakika olmalıdır.
Konsantrasyon..........20 milyon /ml (Total 40 milyon/ml'den çok olmalıdır)
Motilite(Hareket)...hızlı ileri hareket %25 in üzeri,hızlı iler ve yavaş ileri hareket %50 nin üzerinde olması gerekir.
Morfoloji...................% 30 WHO'ya göre .........%14 Kruger Kriterleri'ne göre.
İleri hareket.............>%2 olmalıdır.
Spermiyogram;infertil erkeğin değerlendirilmesinde en önemli testtir. Azospermi dışında semen analizi hastaların kısır olması ve olmaması şeklinde kesin ayrımın yapılmasını sağlamaz, sperm parametrelerinin kalitesi azaldıkça gebelik şansı azalır ama tamamen bitmez. İlk değerlendirmeler sonucunda muayene veya sperm testinde sorun belirlenirse detaylı tetkiklere geçilecektir. Bunlar spermle yapılan daha detaylı tetkikler, hormon analizleri, ultrasonografi ve bazı diğer radyolojik ve genetik testler olabilir
Op. Dr. Basri ÇAKIROÐLU
Üroloji