Fiziksel engelli bir anne adayı, anne olmaya çok kolay karar veremeyebilir. Çünkü kendi engeli, ilk olarak hamilelikte çıkar karşısına.
Hamilelikte alınan kilolar, sağlıkla ilgili sıkıntılar, değişen beden formu, anne adayının karar vermesini zorlaştırabilir. Engeli olan anne adayı hamile kalmadan önce:
Engelinin hamilelik sürecini nasıl etkileyeceğini,
Süregelen bir tedavisi varsa, bu tedavinin nasıl devam edeceğini,
İlaç kullanıyorsa bu ilaca hamilelikte de devam edip edemeyeceğini,
Hamilelikte yaşanması muhtemel sağlık sorunlarını,
Yaşanma ihtimali olan sağlık sorunları için alınacak önleyici tedbirleri,
Doğumun yöntemini,
Doğum sırasında yapılacak müdahalelerin annenin engeli ile ilişkisini eşi ve doktoru ile düşünüp değerlendirebilir.
Engelli anne adayları için ipuçları
Engellilik belki anne adayının unutabileceği, yok sayabileceği bir durum değildir, ama 9 aylık yolculuğu anne adayının kolay ve keyifli yaşayabilmesi için kendine bazı *****lar belirlemesi önemlidir.
Doğru Bilgilenin
Tüm anne adayları hamilelik boyunca hem kendi bedenleri ve ruhları hem de bebeklerine olanları çok merak ederler. Tüm kaynakları okur, hamile ve anne olan tanıdıklarına hatta tanımadıklarına dahi fikir sorarlar. Çünkü bilgilendikçe rahatlar, öğrendikçe kontrol ihtiyaçlarını doyururlar.
Ancak bilginin her yerde olduğu çağımızda anne adayının doğru bilgilenmesi çok önemlidir. Bebek gelişimi, bebeğin sağlığı, anne karnındaki durumu, anne adayının engelinin hamilelik sürecindeki yeri, anne adayının kendi sağlığı, doğum ve doğum sonrası hakkında doğru bilgilenmek çok önemlidir.
Anne adayı öncelikle hamileliğin en başından güvendiği bir doktor seçmelidir. Doktoruna her sorusunu sorabilmeli, endişelerini paylaşabilmeli, sadece fiziksel sağlığını değil, ruhsal sağlığını da emanet edebilmelidir.
Sınırlarınızı Takip Edin
Hamilelik ve annelik bazen fiziksel ve ruhsal açıdan yorucu olabilir. Bu nedenle anne olarak kendinize çok yüklenmemeniz, hem bedeninizi korumanız hem de dinlenmeye zaman ayırmanız önemlidir. Her şeye yetişmeye çalışmak, her işi sizin yüklenmeniz en başlarda anne adayına iyi hissettirse de ilerleyen zamanlarda yorucu olabilir.
Zaman zaman daha yorgun hissetmeniz normaldir. Yorgun hissettiğinizde kendinize zaman ayırmaya çalışın. Ne olursa olsun önce sizin iyi hissetmeniz gerekir.
Yardım Sistemi Oluşturun
Hem hamilelik, hem doğum hem de lohusalık sürecinde tüm anne adayları yardım ve desteğe ihtiyaç duyar. Bu bazen ev işlerinde, bazen bebeğin bazen ise annenin bakımında gereklidir. Çünkü annenin yaşadığı bu yeni tecrübede hazırlıksız olduğu anlar mutlaka olacaktır.
Engeli olan anne için de durum farklı değildir. Bu nedenle, annenin her şeyi kendi başına yapmaya çalışması veya tüm bakım işini kendisinin vermeye çalışması yerine bir yardım sistemi kurması çok önemlidir. Eş, anne, kayınvalide, kardeş, bakıcı, yardımcı gibi kişilerden yardım alınması annenin hem bedensel hem de ruhsal sağlığını korur.
Anne ilk zamanlar bebeğinden ayrılmayı ve bakım işini başkasına devretmeyi istemez. Bu gayet doğal bir süreçtir. Engeli olan anneye Sen yapamazsın bırak biz yapalım demek yerine, anneye dinlenmesi için zaman ve enerji ayırmasını tavsiye etmek daha doğru olacaktır.
Engelli Annelere Ulaşın
Anne adayları en çok diğer anne adaylarından bilgilenmek ve yaşadıklarını paylaşmak ister. Engelli anneler buna daha çok ihtiyaç duyabilirler. Engelli diğer anne adayları veya annelerle görüşmek, yaşadıklarını paylaşmak, tecrübelerden yararlanmak, sorularını sormak anne adaylarına çok yardımcı olabilir.
Mükemmeliyetçi olmayın, kendinize yüklenmeyin.
Her anne adayının ve annenin yapabilecekleri ve yapamayacakları vardır. Bu nedenle engeliniz nedeni ile zorlandığınızda kendinizi suçlamayın. Kendinizi suçlamak hem moralinizin bozulmasına, hem stresin artmasına zamanla da kendinize öfke duymanıza neden olur.
Yapamadıklarınızı veya yapmakta zorlandıklarınızı görmek yerine, engelinizin size kattığı gücü çocuğunuzla olan iletişiminizde ve onu yetiştirme prensiplerinizde nasıl kullanacağınızı hayal edebilirsiniz.
Çocuğa Yüksek Beklenti Koymayın
Engelli anne de diğer anneler gibi çocuğu için en iyi olanı ister. Bu da zaman zaman çocuğundan yüksek beklentiler koymasına neden olur. Buradaki önemli *****, annenin engeli nedeni ile yapamadığı / gerçekleştiremediklerini çocuğundan beklememesidir. Çünkü her çocuk bir bireydir, anne ve babasından ayrı ve farklıdır. Çocuğa aşırı beklenti koymak çocuğun önceleri benlik algısının olumsuz etkilenmesine ardından ise öfke ve hırçınlığa neden olabilir.
Mükemmeliyetçilik
Bazı anneler hamilelik ve annelikleri süresince her şeyin tam olmasını, aksamadan gitmesini ister. Ancak sorunlar çıkabilir, her şey planlandığı gibi gitmeyebilir. Bu nedenle anne olarak mükemmeliyetçi olmamak veya bunun farkına varmak önemlidir. Mükemmel anne veya mükemmel çocuk yoktur, önemli olan anne-çocuk arasındaki ilişki dansının sağlıklı olmasıdır.
Suçluluk
Anne adayı engeli nedeni ile zaman zaman suçluluk duyabilir. Çocuğu ile yeterince ilgilenemediğini, çocuğunun bakımını tam yapamadığını düşünür. Suçluluk duygusu ile baş etmek annenin engelinin çocuğun da nasıl algıladığını etkiler. Bu nedenle, unutmamak gerekir ki anne kendi engeli ve engelinin yarattığı durumlarla nasıl baş ediyorsa çocuğu da durumu öyle algılayacaktır.
Utanma/Utandırma
Engelli anne olmak çocuk büyüdükçe beraberinde zaman zaman Çocuğum benden utanır mı? sorusunu da akla getirir. Ancak bu da yine annenin kendi durumunu nasıl algıladığı ile ilgilidir. Önemli olan erken yaşlardan itibaren annenin durumu hakkında çocuğuna yaşına uygun şekilde ve miktarda açıklaması, gereksiz ayrıntıdan kaçınarak annenin yetkin olduğunu çocuğuna hissettirmesidir.
Uzman Psikolojik Danışman
Seçil Akaygün Cüntay
Hamilelikte alınan kilolar, sağlıkla ilgili sıkıntılar, değişen beden formu, anne adayının karar vermesini zorlaştırabilir. Engeli olan anne adayı hamile kalmadan önce:
Engelinin hamilelik sürecini nasıl etkileyeceğini,
Süregelen bir tedavisi varsa, bu tedavinin nasıl devam edeceğini,
İlaç kullanıyorsa bu ilaca hamilelikte de devam edip edemeyeceğini,
Hamilelikte yaşanması muhtemel sağlık sorunlarını,
Yaşanma ihtimali olan sağlık sorunları için alınacak önleyici tedbirleri,
Doğumun yöntemini,
Doğum sırasında yapılacak müdahalelerin annenin engeli ile ilişkisini eşi ve doktoru ile düşünüp değerlendirebilir.
Engelli anne adayları için ipuçları
Engellilik belki anne adayının unutabileceği, yok sayabileceği bir durum değildir, ama 9 aylık yolculuğu anne adayının kolay ve keyifli yaşayabilmesi için kendine bazı *****lar belirlemesi önemlidir.
Doğru Bilgilenin
Tüm anne adayları hamilelik boyunca hem kendi bedenleri ve ruhları hem de bebeklerine olanları çok merak ederler. Tüm kaynakları okur, hamile ve anne olan tanıdıklarına hatta tanımadıklarına dahi fikir sorarlar. Çünkü bilgilendikçe rahatlar, öğrendikçe kontrol ihtiyaçlarını doyururlar.
Ancak bilginin her yerde olduğu çağımızda anne adayının doğru bilgilenmesi çok önemlidir. Bebek gelişimi, bebeğin sağlığı, anne karnındaki durumu, anne adayının engelinin hamilelik sürecindeki yeri, anne adayının kendi sağlığı, doğum ve doğum sonrası hakkında doğru bilgilenmek çok önemlidir.
Anne adayı öncelikle hamileliğin en başından güvendiği bir doktor seçmelidir. Doktoruna her sorusunu sorabilmeli, endişelerini paylaşabilmeli, sadece fiziksel sağlığını değil, ruhsal sağlığını da emanet edebilmelidir.
Sınırlarınızı Takip Edin
Hamilelik ve annelik bazen fiziksel ve ruhsal açıdan yorucu olabilir. Bu nedenle anne olarak kendinize çok yüklenmemeniz, hem bedeninizi korumanız hem de dinlenmeye zaman ayırmanız önemlidir. Her şeye yetişmeye çalışmak, her işi sizin yüklenmeniz en başlarda anne adayına iyi hissettirse de ilerleyen zamanlarda yorucu olabilir.
Zaman zaman daha yorgun hissetmeniz normaldir. Yorgun hissettiğinizde kendinize zaman ayırmaya çalışın. Ne olursa olsun önce sizin iyi hissetmeniz gerekir.
Yardım Sistemi Oluşturun
Hem hamilelik, hem doğum hem de lohusalık sürecinde tüm anne adayları yardım ve desteğe ihtiyaç duyar. Bu bazen ev işlerinde, bazen bebeğin bazen ise annenin bakımında gereklidir. Çünkü annenin yaşadığı bu yeni tecrübede hazırlıksız olduğu anlar mutlaka olacaktır.
Engeli olan anne için de durum farklı değildir. Bu nedenle, annenin her şeyi kendi başına yapmaya çalışması veya tüm bakım işini kendisinin vermeye çalışması yerine bir yardım sistemi kurması çok önemlidir. Eş, anne, kayınvalide, kardeş, bakıcı, yardımcı gibi kişilerden yardım alınması annenin hem bedensel hem de ruhsal sağlığını korur.
Anne ilk zamanlar bebeğinden ayrılmayı ve bakım işini başkasına devretmeyi istemez. Bu gayet doğal bir süreçtir. Engeli olan anneye Sen yapamazsın bırak biz yapalım demek yerine, anneye dinlenmesi için zaman ve enerji ayırmasını tavsiye etmek daha doğru olacaktır.
Engelli Annelere Ulaşın
Anne adayları en çok diğer anne adaylarından bilgilenmek ve yaşadıklarını paylaşmak ister. Engelli anneler buna daha çok ihtiyaç duyabilirler. Engelli diğer anne adayları veya annelerle görüşmek, yaşadıklarını paylaşmak, tecrübelerden yararlanmak, sorularını sormak anne adaylarına çok yardımcı olabilir.
Mükemmeliyetçi olmayın, kendinize yüklenmeyin.
Her anne adayının ve annenin yapabilecekleri ve yapamayacakları vardır. Bu nedenle engeliniz nedeni ile zorlandığınızda kendinizi suçlamayın. Kendinizi suçlamak hem moralinizin bozulmasına, hem stresin artmasına zamanla da kendinize öfke duymanıza neden olur.
Yapamadıklarınızı veya yapmakta zorlandıklarınızı görmek yerine, engelinizin size kattığı gücü çocuğunuzla olan iletişiminizde ve onu yetiştirme prensiplerinizde nasıl kullanacağınızı hayal edebilirsiniz.
Çocuğa Yüksek Beklenti Koymayın
Engelli anne de diğer anneler gibi çocuğu için en iyi olanı ister. Bu da zaman zaman çocuğundan yüksek beklentiler koymasına neden olur. Buradaki önemli *****, annenin engeli nedeni ile yapamadığı / gerçekleştiremediklerini çocuğundan beklememesidir. Çünkü her çocuk bir bireydir, anne ve babasından ayrı ve farklıdır. Çocuğa aşırı beklenti koymak çocuğun önceleri benlik algısının olumsuz etkilenmesine ardından ise öfke ve hırçınlığa neden olabilir.
Mükemmeliyetçilik
Bazı anneler hamilelik ve annelikleri süresince her şeyin tam olmasını, aksamadan gitmesini ister. Ancak sorunlar çıkabilir, her şey planlandığı gibi gitmeyebilir. Bu nedenle anne olarak mükemmeliyetçi olmamak veya bunun farkına varmak önemlidir. Mükemmel anne veya mükemmel çocuk yoktur, önemli olan anne-çocuk arasındaki ilişki dansının sağlıklı olmasıdır.
Suçluluk
Anne adayı engeli nedeni ile zaman zaman suçluluk duyabilir. Çocuğu ile yeterince ilgilenemediğini, çocuğunun bakımını tam yapamadığını düşünür. Suçluluk duygusu ile baş etmek annenin engelinin çocuğun da nasıl algıladığını etkiler. Bu nedenle, unutmamak gerekir ki anne kendi engeli ve engelinin yarattığı durumlarla nasıl baş ediyorsa çocuğu da durumu öyle algılayacaktır.
Utanma/Utandırma
Engelli anne olmak çocuk büyüdükçe beraberinde zaman zaman Çocuğum benden utanır mı? sorusunu da akla getirir. Ancak bu da yine annenin kendi durumunu nasıl algıladığı ile ilgilidir. Önemli olan erken yaşlardan itibaren annenin durumu hakkında çocuğuna yaşına uygun şekilde ve miktarda açıklaması, gereksiz ayrıntıdan kaçınarak annenin yetkin olduğunu çocuğuna hissettirmesidir.
Uzman Psikolojik Danışman
Seçil Akaygün Cüntay
