Dünyada en çok kullanıcısı olan sosyal medya platformu Twitter'ı satın aldıktan sonra birçok değişikliğe giden ve son olarak aldığı radikal bir kararla platformun adını değiştiren Elon Musk hala konuşulmaya devam ediyor. Peki Elon Musk Twitter'ın adını ve logosunu "X" olarak neden değiştirdi? NTV Dış Haberler Müdürü Ahmet Yeşiltepe araştırdı.
Dünyanın en etkin sosyal ağlarından biri, belki de birincisi.*Bir buçuk milyara yakın hesap, 300 milyon civarında aktif üye ve küresel gündemi belirleyen dev bir şehir meydanı.
Twitter aslında bir girişimcinin sahip olabileceği en güçlü markalardan biri. Öyle ki, İngilizce başta olmak üzere pek çok dilde "logo adı"; isimden sıfata, çoğunlukla da fiile dönüşmüş durumda. Yani eylemin adı; Tweetlemek olmuş. Dijital hayatın içindeki insanların adını günde en az birkaç defa söylediği böyle bir markayı alıp, tabuta yerleştirmek; muhakkak ki çılgınca bir karar.
Ama Twitter'ın sahibi Elon Musk şimdi bunu yapıyor. Peki neden?
Twitter Elon Musk tarafından 44 milyar dolara satın alındı. Bu, tarihteki en büyük ticari satın almalardan biri olarak kayıtlara geçti. Müstakil bir markaya tek hamlede böyle bir meblayı ödemeyi göze almış olan Musk, elbette büyük beklentiler içerisindeydi.
Uyguladığı iş modelleriyle Twitter'ı büyük gelir getiren bir para makinasına dönüştürmeye çalıştı. "Abonelik sistemi" attığı en önemli adım oldu. "Ayrıcalıklı üyeler" kategorisinden Twitter'ın temel giderlerini karşılayacağını umuyordu.
Fakat hesaba katmadığı, bunun markaya zarar getiren bir hamle olmasıydı. İstediği miktarda abone kazanamadı, üstelik yarattığı "talepkar" ve "rekabetçi" ortam kullanıcıları başka sosyal medya markalarına yönlendirdi. Facebook'un sahibi Mark Zuckerberg'ün Twitter'a rakip olarak kurduğu Threads "küskünleri" ve "arayış" içerisindekileri çevresine toplamaya başladı.
Elon Musk rakip markaların sayıca artmasını, yani "yenilerin ortaya çıkmasını" ya da "popülerleşmesini" ciddi bir tehdit olarak algılamadı. Ama Twitter'ın marka değeri artık 25 milyar dolar seviyesine gerilemişti. Üstelik "kişisel twitleri" ve bazı siyasi ya da sosyal konularda "taraflı" görünmesi Twitter'a reklam verenleri de bu mecradan uzaklaştırmaya başlamıştı.
Sonunda Musk da 1999'dan itibaren hayalini kurduğu "dünyayı tek çatı altında toplayan" bir süper uygulama için kolları sıvadı.
Bu öyle bir uygulama olacaktı ki; gezegendeki herkes bu dijital otoyola girip günlük işlerini halledecek, sosyalleşme ihtiyacını buradan kolayca giderebilecekti. İşte, Elon Musk'ın pek sevdiği, İngilizce alfabenin 24'ncü harfi "X", bu yeni küresel ağın alamet-i farikası olarak ortaya çıktı.
Elon Musk'ın "X" adını verdiği sosyal medya ağına örnek aldığı; bir tür "şemsiye uygulama" olarak tanımlanan WeChat.WeChat, Çin'de başta Facebook'a alternatif kurgulanmış ve devlet eliyle teşvik edilmiş bir sosyal ağ görünümündeydi.
Sonra, yıllar içinde metin, fotoğraf ve video paylaşımıyla sohbet, gerçek zamanlı oyun alanı, yine gerçek zamanlı konum, yol ve yön gösteren navigasyon hizmetiyle, 20 farklı dil desteği ve anlık çeviri sayesinde tam olarak bir "şemsiye uygulama" görünümü kazandı.
Kişiye özel sohbet odaları, anıların yer aldığı albüm uygulaması ve İnstagramdakine benzer "zaman kapsülü"yle çıkartma galerileri, arkadaşlarınızla günlük rekabete gireceğiniz sportif faaliyetler için spor odası özellikle genç kullanıcılar için WeChat'i cazip hale getirdi.
WeChat her ne kadar Çin devletinin "bireyleri izleme ve kontrol etme" faaliyetlerinin odağı olarak eleştirilse de bugün 1 milyardan fazla aktif kullanıcıya sahip.
Elon Musk'ın WeChat'te en sevdiği özellik ise; paraya dayalı işlemlerin rahatlıkla buradan gerçekleştirilebilmesi. Tüm bankacılık işlemleri, alışverişler, günlük her ihtiyacın para yerine WeChat üzerindeki bir QR kodu, yani "Çabuk Tepki" etiketiyle mümkün olabilmesi.
Böylece, her alışveriş ya da bankacılık faaliyetinden "işlem masrafı" alan bu uygulama kendisine büyük bir gelir alanı "oluşturuyor. İşte Elon Musk "X" markasıyla tam olarak bu hedefe yürümek istiyor. Üstelik olayın ticari boyutunu bir adım ileriye taşıyarak işlemleri "kripto paralar" üzerinden gerçekleştirmeyi hedefliyor. Özellikle elinde bulundurduğu büyük miktardaki "Dodge Coin" belki bu süper uygulamada öncelikli olarak tercih edilecek para birimleri arasında yer alabilir.
Elon Musk'ın Twitter markasını silip yerine "X" isimli bir markaya yönelmesi çoğu uzmana göre "büyük kumar" ve "cesaret isteyen" bir hamle.
The New York Times'a konuşan sosyal medya araştırmaları şirketi "Forrester Research"ün Başkan Yardımcısı Mike Proulx'un yorumu şöyle;"Markaların bir lisana yerleşip hatta fiil haline gelmesi adeta "kutsal kase"ye dönüşmesi demek. Twitlemek fiili artık hemen her dile yerleşti. Bu, markanın popüler kültürün bir parçası haline geldiğini gösteriyor. Elon Musk, Twitter'daki 15 yıllık marka değerini sildi ve şimdi sıfırdan başlıyor. Bay Musk, Twitter kullanıcılarının gazabını bile göze aldı. "Kutsal Kase"yi kırıyor ve büyük bir kumar oynuyor."
Markalaşma şirketi "NameStormers"ın kurucusu ve Başkanı Mike Carr ise daha çarpıcı bir noktaya dikkat çekiyor;"Elon Musk'ın X logosu uğursuz, tekinsiz bir teknoloji derebeyinin sahip olduğu bir şirkete ait logo gibi duruyor. Tıpkı, size sürekli ne yapmanız gerektiğini söyleyen "Big Brother" tipi bir işadamının sembolü gibi. Filmlerdeki kötü adam karakterlerinin logolarına benzeyen X, belki biraz modası geçmiş ama sıcak ve sevimli küçük kuşun aksine çok sert. Bay Musk şansını fazla zorluyor!"
"X" harfi Elon Musk'ın tutkularının adeta sembolü. Son attığı twitlerden birinde; "Bu harfi çok seviyorum", demişti. Musk'ın "X" harfine karşı uzun süredir bir düşkünlüğü var.Musk 1999'da çevrimiçi bir banka olan X.com'u kurdu, daha sonra PayPal'ı oluşturmak için onu başka bir start-up ile birleştirdi.
2017'de X.com'ı geri satın alan Elon Musk elektrikli araç Tesla'nın bir modelinde "X" harfini kullandı. Uzay ve havacılık alanında "Space X"i, yapay zeka alanında "xAI" isimli şirketleri kurdu."X" Musk için öylesine tutku haline gelmiş durumda ki, oğullarından birinin adını "X Æ A-12" koydu. Gerçi yasal zorunluluk nedeniyle değiştirdi, ama oğluna bir isim seçerken bile "X" harfini tercih etmesi, tutkudan öte bir durumu işaret ediyor.
Tüm eleştirilere rağmen, Elon Musk'ı yakından takip eden bazı yazar ve akademisyenler, aslında onun "ne yaptığını" iyi bildiğini düşünüyorlar. İş dünyasında geçmişteki büyük başarılarını hatırlatanlar, Musk'ın kendi yöntemleriyle yola devam ettiği görüşündeler.Reklam ajansı Ogilvy'nin Başkan Yardımcısı Rory Sutherland'a göre, Elon Musk'ın bir şeyleri sarsma hırsı dünyayı değiştirecek kadar büyük.Sutherland sözlerini şöyle bitirmiş;"Musk'ı başka ne için eleştirirseniz eleştirin , onun hırsı veya bir şeyleri sarsma arzusu olmadığını söyleyemezsiniz. O, dünyayı değiştirmek istiyor ama nereye doğru değiştireceği bilinmiyor. İyi ya da kötü; her iki durumda da Musk eğlenceli olmaktan vazgeçmiyor. Musk mavi kuşu vurdu. Hatta onu unutturmaya, yabancılaştırmaya çalışıyor. Bunun işe yarayıp yaramadığını ise zaman gösterecek."
En çok merak edileni yanıtladı: Elon Musk, Twitter'ın ismini neden değiştirdi?