Dünyanın üzerindeki on binlerce "saatli bomba" her an düşebilir: Türkiye'nin de yer a

Yeni bir çalışma, Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi'nin (NASA) kullanılmış roket iticilerinden ölü Sovyet casus uydularına kadar, insanların üzerinde yüzen uzay çöplüğünün hacminin boyutlarını ortaya koydu. Uzmanlar, bu çöplüğün 75 yıldan kısa bir süre içinde Dünya'nın alçak yörüngesini tıkadığını belirtti. Milyarder Elon Musk ve Jeff Bezos gibi isimler ise her gün daha fazla uydunun fırlatılarak bu uzay çöplüğünün büyümesine neden oluyor. Uzmanlar bu uzay çöplüğünün her an dünyadaki insanların üzerine düşebileceğini söyledi.

ABD merkezli teknoloji şirketi LeoLabs, uzay çöplüğünün büyüklüğünü ortaya koyan gerçek zamanlı bir interaktif harita oluşturdu. Haritada Elon Musk'ın Starlink uydularından, eski Rus ve Çin roket iticilerine ve önceki çarpışmalardan kalan enkaz parçalarına kadar pek çok ayrıntı yer alıyor. LeoLabs, alçak Dünya yörüngesini izlemek için viri Alaska'da biri Teksas'ta, ikisi Yeni Zelanda'da ve ikisi Kosta Rika'da bulunan yer tabanlı aşamalı dizi radarları kullanıyor. Bu durum şirketin gözlem alanından geçen herhangi bir nesneyi izlemesine ve ölçmesine olanak tanıyor. LeoLabs'in İzleme sistemi ayrıca,çapı 2 cm kadar küçük nesneleri de algılayabiliyor. Ayrıca, tüm dünyadaki uzay çöplerinin izlenebildiği haritada Türkiye'nin üzerindeki uzay çöplüğüne de görmek mümkün. Diğer taraftan, LeoLabs uzaydaki çöplükten en fazla sorumlu olan ülkenin ABD olduğunu açıkladı .Şirketin bildirdiğine göre, ABD alçak Dünya yörüngesinde roket gövdeleri ve diğer enkazlardan oluşan 8 bin 497 nesneye sahip. ABD'yi 4 bin 836 nesne ile Rusya, 4 bin 47 ile Çin takip ediyor. Uzaydaki bu üç büyük oyuncu, diğer tüm ülkeleri* gölgede bırakıyor. Öte yandan, Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nde astrofizikçi olan Jonathan McDowell, uzaydaki enkazların hbirbirileri ile çarpışarak ya da yeryüzüne düşerek patlayabileceğini ve bunun insanlara zarar verebileceğini belirterek, onları "saatli bomba"ya benzetti. McDowell ayrıca,* Long March 5B adlı iticilerinin çok büyük olmaları nedeniyle "en endişe verici" roketler arasında yer aldığını söyledi. Çin'in roketleriyle ilgili sorun, ülkenin fırlatma sürecinin riskli tasarımından kaynaklanıyor. Genellikle, atılan roket aşamaları havalandıktan kısa bir süre sonra, normalde su üzerinde atmosfere yeniden girer ve yörüngeye gitmez. Ancak Long March 5B roketi bunu yapıyor.NASA tarafından Çin uzay ajansına, uluslararası normlarda olduğu gibi, roketleri yeniden girişte daha küçük parçalara ayrılacak şekilde tasarlaması yönünde çağrılar yapıldı. Ancak Pekin daha önce sorumsuzluk suçlamalarını reddetmiş, Çin Dışişleri Bakanlığı yerdeki herhangi bir şeye ya da kişiye zarar verme olasılığının "son derece düşük" olduğunu açıklamıştı.