Doğuruyor ve hareket ediyorlar: Romanya'nın yaşayan taşlarının gizemi çözülüyor

Hareket edebilen, büyüyebilen ve doğurabilen trovant taşları tüm dünyanın ilgisini çekiyor. Sadece Romanya'da yer alan ve UNESCO tarafından korunan bu taşlar, bin yılda sadece 5 santimetre büyüyebilmeleri nedeniyle oldukça uzun bir tarihe sahip. Bilim insanları bu taşların gizemini aydınlatmak için çalışıyor. İşte doğuran taşlar ile ilgili bilinenler...

Yaşayan taşlar olarak adlandırılan trovant taşları, Romanya'nın başkenti Bükreş'in yaklaşık 80 kilometre batısındaki Costeşti adlı küçük bir Rumen köyünde yer alıyor. Çakıl taşları olarak dönüşüm sürecine başlayan ve bin yılda yaklaşık 5 santimetre büyüyen trovant taşları, bitki ve memeli yaşamını taklit eden benzersiz mineral yapılara sahip. Taşlar bitki dokusu gibi büyüyor ve tıpkı bir memeli* hayvan gibi yeni taşlar 'doğuruyor'. Romanya Jeoloji Enstitüsü'nden Dr. Mircea Ticleanu konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Romanya'daki* trovanların çok farklı yaşları var. Trovanlar öylece görünmezler; doğal çıkıntılara ulaşan farklı jeolojik çağlardaki kum kütlelerinde veya kum ocaklarında bulunurlar" diye konuştu. Dr. Ticleanu, "trovant" kelimesi jeoloji literatüründe ilk kez Romanya'dan kullanıldı.Costeşti bölgesini ziyaret edenler, yağmur suyunun varlığında zamanla yavaş yavaş büyüyen çok çeşitli trovant taşlarını zamanla keşfetti" dedi. Diğer taraftan trovant taşları, yağmur suyundaki minerallerin taşın içerisinde basınç oluşturan bir reaksiyon oluşturmasıyla* büyüyerek çoğalıyor. Ağaçların çevresini oluşturan halkalar gibi, trovanlar da kesildiğinde her biri bir büyüme dönemini temsil eden katmanlar ortaya çıkıyor. Trovant taşları bilimsel anlamda canlı olmasalar da, hem yerel halk hem de turistler onları zamanla değiştikleri için yaşayan taşlar olarak tanımladı. Öte yandan, trovan taşlarının bulunduğu tek yer Costeşti değil; Romanya'nın farklo bir bölgesi olan Karpat'ta da görülüyor. Ancak Karpat'ta bulunan taşlar, Costeşti'dekiler kadar büyük değil. Öte yandan, bu taşlar sadece Romanya'da bulunuyor.* Trovant taşları, 2004 yılında Romanya'nın Valcea İlçesinde Trovants Müzesi Doğa Koruma Alanı olarak UNESCO tarafından koruma altına alındı.