Hürriyet yazarı Uğur Meleke'nin köşe yazısı
TFF'nin atama yönteminden son 3 senede vazgeçmesi gurur verici ancak... Avrupa'da adeta bir kurtuluş sezonu yaşadığımız bu yılda fikstür 4 takımımıza yardım etmeli. Lig fikstürü, göründüğünden daha komplike ve daha önemli bir konu. Evet yılın sonunda her takım bir diğeriyle ikişer kez oynamış oluyor, ama bu 10 aylık takvimin nasıl dizayn edildiği o ülkenin özellikle uluslararası maçlardaki kaderine doğrudan tesir edebiliyor.Türkiye'de Süper Lig fikstürü yaklaşık 30 yıl süreyle çekilmedi, adeta atandı. 1990'ların başıyla 2020 arasında ligi neredeyse aynı fikstürle oynadık. Senelerce atanmış fikstür modeline bu sütundan itiraz ettim. Nihayetinde de bu atama metodunun son 3 yıldır değişmiş olmasıyla da gurur duyuyorum.iLK HAFTA iLE BiRLiKTE 38 HAFTA BELLi OLUYORDU1990-2020 arasındaki modeli bilmeyenler için hatırlatayım: 34 (ya da 38) haftalık fikstür önceden belli ve kulüp temsilcileri sadece ilk hafta tablosundaki yerlerini kurayla tespit ediyorlar. Birinci hafta fikstürü belli olduğu anda zaten 38 haftalık fikstür de belirlenmiş oluyor.Yani fikstür çekimi dediğimiz şey esasında yalnızca bir kâsenin içinde 1'den 20'ye (ya da 18'e) kadar topların konulması ve 20 Süper Lig temsilcisinin sırayla gelip birer top çekmesinden ibaret.18 TAKIMIN 17'Si DE LiGDE AYNI SIRAYI TAKiP EDiYORDUÖrneğin 2010-11 fikstüründe Fenerbahçe 1, Antalya 2, Ankaragücü 3,..., Galatasaray 18 numaralı topları çekerek ilk hafta maçlarındaki yerlerini almışlar. Fikstür, otomatik takip esasıyla yapılandırıldığı için, bir sporseverin elinde ilk hafta fikstürü varsa, bütün bir sezonun fikstürüne de sahip oluyor. 18 takımın 17'si ligde aynı sırayı takip ediyorlar, sadece bir takımın fikstürü o sırayla gitmiyor (Bunun nedeni tamamen matematiksel). Bu yüzden her takım o sezon Sivas ile içeride oynadığı haftadan bir sonraki maçını da iç sahada oynuyor, yalnızca (dizinin en başındaki) 1 numaralı topu çeken Fenerbahçe ve dizinin en sonundaki 18 numaralı Galatasaray hariç...3 BÜYÜKLERE NUMARALAR ÖNCEDEN TESLiM EDiLMiŞBu mantık La Liga'da da aynı. O sezon Real Madrid 1, Barcelona 15 numaralı topu çekmişler, serbest fikstürü olan ekipse Malaga'ymış. İspanya Ligi'yle Türkiye Ligi arasındaki farksa şu: Türkiye'de derbiler ilk haftalara ve milli maç öncesine denk gelmesin diye 3 büyüklere numaraları önceden teslim edilmiş, İspanya'daysa 20 takım kuraya eşit şartlarla girmiş.GÖZTEPE iÇiN 5832'DE 1 iHTiMAL GERÇEK OLDU90'lardan 2020'ye kadar kullanılan bu fikstür modeli Türk futbolunda türlü arızalar ve tesadüf olmayacak kadar garip istatistikler doğurmuştu. Örneğin Göztepe tam üç sezon üst üste ligde karmaşık fikstürü çeken takım oldu. Bunun gerçekleşme ihtimali 5832'de 1'di... Beşiktaş da 16 senelik bir periyotta 15 kez ligi deplasmanda bitirdi.NEYSE Ki TFF OTUZ YILLIK YANLIŞTAN DÖNDÜNeyse ki TFF, otuz yıllık yanlıştan döndü, üç sezondur sıralı yerine karmaşık fikstür algoritmasına geçti. Premier Lig'in kullandığı metoda benziyor şu anki yöntemimiz. Yeni yöntemde fikstürde bir takım, bir diğerini takip etmiyor. Sadece bir ekibin değil, 20'sinin de fikstürü karmaşık. Yalnızca derbilerin yerleri önceden atanmış. Bir de Avrupa temsilcilerinin uluslararası maçları arasında birbirleriyle oynamamaları için bir kısıt konmuş. Ki bunlar güzel gelişmeler.NEDEN 5 TAKIM DÜŞÜRÜP 18 EKiPLE OYNAMIYORUZ?· Ancak bu modern fikstüre de benim iki güçlü itirazım var:1- Süper Lig bu yıl 20 takımla oynanıyor. Ancak 2024-25 sezonunda yine 19 takımlı model söz konusu. Geçtiğimiz sezon Avrupa'da ligi tek takım sayısıyla oynanan tek turnuvaydık. 2024-25'te de bu garabeti yaşayacağız. Bir takımın bay geçtiği bu garip modeli kimsenin sevmediğine eminim. Takibi ve anlamlandırması çok zor. Neden bu yıl Süper Lig'den 5 takım düşürüp gelecek sezon doğrudan 18'li modele geçmiyoruz, hiç anlam veremiyorum. Bence hâlâ bu ufak rötuşu yapmak için çok geç değil. Lütfen bu sezon Süper Lig'den 5 takım düşürün ve 2024-25'te ligi 18 ekiple oynayalım.GEÇEN YILKi PERFORMANSLARLA 9. SIRAYA KADAR ÇIKABiLiRiZ2- Avrupa kupalarında çok kritik bir sezona giriyoruz. 2024-25'te tüm turnuvalar yeni formata geçecek, Şampiyonlar Ligi'nden başlayarak her biri 36'lı tek dev puan tablolarıyla oynanacak. Ve Süper Lig şampiyonunun tekrar Devler Ligi gruplarına girebilmesi için ilk 10'a tırmanmamız gerek. Yeni sezona 13'üncü basamakta girdik ancak üstümüzdeki dört ülkeyle (Sırbistan, İsviçre, Avusturya ve İskoçya ile) mesafemiz çok az. Yani bu sezon takımlarımız geçen yılki gibi iyi performanslar gösterirlerse dokuzuncu basamağa tırmanmak işten değil. Bu tırmanış için de, Avrupa'da mücadele eden dört takımıza fikstür yardım etmeli. Bu fikre katılmıyor, fikstürün Avrupalılar'a yardım etmesini lüzumlu bulmuyorsanız da, en azından zorluk çıkarmamalı.HOLLANDA VE BELÇiKA'DAN AVRUPA'DAKi TAKIMLARA JESTGeçen sezon Hollanda Ligi, Avrupa'da playoff turu oynayan temsilcilerinin maçlarını o hafta sonu iptal etti. Belçika Ligi ise bu stratejiyi daha zekice uyguladı: Play-off turu oynayacak 4 takımın 27-28 Ağustos'ta ligde karşı karşıya gelmelerini önceden ayarlamışlar. 4 Avrupalı, Saint Gilloise, Anderlecht, Gent ve Antwerp, o hafta ligde birbirleriyle eşleşiyorlar. Ve Belçika Futbol Federasyonu o iki maçı erteliyor. Böylece Avrupa'daki 4 temsilcisini, iki play-off maçı arasındaki hafta sonunda dinlendiriyor. Çok zekice değil mi? Bizim de, Avrupa'da adeta bir kurtuluş sezonu yaşadığımız bu yılda böyle zekice işlere ihtiyacımız vardı bence. Ama hem TFF'nin, hem de kulüplerin gündeminde daha farklı şeyler var hep maalesef.Uğur MELEKE / Hürriyet
TFF'nin atama yönteminden son 3 senede vazgeçmesi gurur verici ancak... Avrupa'da adeta bir kurtuluş sezonu yaşadığımız bu yılda fikstür 4 takımımıza yardım etmeli. Lig fikstürü, göründüğünden daha komplike ve daha önemli bir konu. Evet yılın sonunda her takım bir diğeriyle ikişer kez oynamış oluyor, ama bu 10 aylık takvimin nasıl dizayn edildiği o ülkenin özellikle uluslararası maçlardaki kaderine doğrudan tesir edebiliyor.Türkiye'de Süper Lig fikstürü yaklaşık 30 yıl süreyle çekilmedi, adeta atandı. 1990'ların başıyla 2020 arasında ligi neredeyse aynı fikstürle oynadık. Senelerce atanmış fikstür modeline bu sütundan itiraz ettim. Nihayetinde de bu atama metodunun son 3 yıldır değişmiş olmasıyla da gurur duyuyorum.iLK HAFTA iLE BiRLiKTE 38 HAFTA BELLi OLUYORDU1990-2020 arasındaki modeli bilmeyenler için hatırlatayım: 34 (ya da 38) haftalık fikstür önceden belli ve kulüp temsilcileri sadece ilk hafta tablosundaki yerlerini kurayla tespit ediyorlar. Birinci hafta fikstürü belli olduğu anda zaten 38 haftalık fikstür de belirlenmiş oluyor.Yani fikstür çekimi dediğimiz şey esasında yalnızca bir kâsenin içinde 1'den 20'ye (ya da 18'e) kadar topların konulması ve 20 Süper Lig temsilcisinin sırayla gelip birer top çekmesinden ibaret.18 TAKIMIN 17'Si DE LiGDE AYNI SIRAYI TAKiP EDiYORDUÖrneğin 2010-11 fikstüründe Fenerbahçe 1, Antalya 2, Ankaragücü 3,..., Galatasaray 18 numaralı topları çekerek ilk hafta maçlarındaki yerlerini almışlar. Fikstür, otomatik takip esasıyla yapılandırıldığı için, bir sporseverin elinde ilk hafta fikstürü varsa, bütün bir sezonun fikstürüne de sahip oluyor. 18 takımın 17'si ligde aynı sırayı takip ediyorlar, sadece bir takımın fikstürü o sırayla gitmiyor (Bunun nedeni tamamen matematiksel). Bu yüzden her takım o sezon Sivas ile içeride oynadığı haftadan bir sonraki maçını da iç sahada oynuyor, yalnızca (dizinin en başındaki) 1 numaralı topu çeken Fenerbahçe ve dizinin en sonundaki 18 numaralı Galatasaray hariç...3 BÜYÜKLERE NUMARALAR ÖNCEDEN TESLiM EDiLMiŞBu mantık La Liga'da da aynı. O sezon Real Madrid 1, Barcelona 15 numaralı topu çekmişler, serbest fikstürü olan ekipse Malaga'ymış. İspanya Ligi'yle Türkiye Ligi arasındaki farksa şu: Türkiye'de derbiler ilk haftalara ve milli maç öncesine denk gelmesin diye 3 büyüklere numaraları önceden teslim edilmiş, İspanya'daysa 20 takım kuraya eşit şartlarla girmiş.GÖZTEPE iÇiN 5832'DE 1 iHTiMAL GERÇEK OLDU90'lardan 2020'ye kadar kullanılan bu fikstür modeli Türk futbolunda türlü arızalar ve tesadüf olmayacak kadar garip istatistikler doğurmuştu. Örneğin Göztepe tam üç sezon üst üste ligde karmaşık fikstürü çeken takım oldu. Bunun gerçekleşme ihtimali 5832'de 1'di... Beşiktaş da 16 senelik bir periyotta 15 kez ligi deplasmanda bitirdi.NEYSE Ki TFF OTUZ YILLIK YANLIŞTAN DÖNDÜNeyse ki TFF, otuz yıllık yanlıştan döndü, üç sezondur sıralı yerine karmaşık fikstür algoritmasına geçti. Premier Lig'in kullandığı metoda benziyor şu anki yöntemimiz. Yeni yöntemde fikstürde bir takım, bir diğerini takip etmiyor. Sadece bir ekibin değil, 20'sinin de fikstürü karmaşık. Yalnızca derbilerin yerleri önceden atanmış. Bir de Avrupa temsilcilerinin uluslararası maçları arasında birbirleriyle oynamamaları için bir kısıt konmuş. Ki bunlar güzel gelişmeler.NEDEN 5 TAKIM DÜŞÜRÜP 18 EKiPLE OYNAMIYORUZ?· Ancak bu modern fikstüre de benim iki güçlü itirazım var:1- Süper Lig bu yıl 20 takımla oynanıyor. Ancak 2024-25 sezonunda yine 19 takımlı model söz konusu. Geçtiğimiz sezon Avrupa'da ligi tek takım sayısıyla oynanan tek turnuvaydık. 2024-25'te de bu garabeti yaşayacağız. Bir takımın bay geçtiği bu garip modeli kimsenin sevmediğine eminim. Takibi ve anlamlandırması çok zor. Neden bu yıl Süper Lig'den 5 takım düşürüp gelecek sezon doğrudan 18'li modele geçmiyoruz, hiç anlam veremiyorum. Bence hâlâ bu ufak rötuşu yapmak için çok geç değil. Lütfen bu sezon Süper Lig'den 5 takım düşürün ve 2024-25'te ligi 18 ekiple oynayalım.GEÇEN YILKi PERFORMANSLARLA 9. SIRAYA KADAR ÇIKABiLiRiZ2- Avrupa kupalarında çok kritik bir sezona giriyoruz. 2024-25'te tüm turnuvalar yeni formata geçecek, Şampiyonlar Ligi'nden başlayarak her biri 36'lı tek dev puan tablolarıyla oynanacak. Ve Süper Lig şampiyonunun tekrar Devler Ligi gruplarına girebilmesi için ilk 10'a tırmanmamız gerek. Yeni sezona 13'üncü basamakta girdik ancak üstümüzdeki dört ülkeyle (Sırbistan, İsviçre, Avusturya ve İskoçya ile) mesafemiz çok az. Yani bu sezon takımlarımız geçen yılki gibi iyi performanslar gösterirlerse dokuzuncu basamağa tırmanmak işten değil. Bu tırmanış için de, Avrupa'da mücadele eden dört takımıza fikstür yardım etmeli. Bu fikre katılmıyor, fikstürün Avrupalılar'a yardım etmesini lüzumlu bulmuyorsanız da, en azından zorluk çıkarmamalı.HOLLANDA VE BELÇiKA'DAN AVRUPA'DAKi TAKIMLARA JESTGeçen sezon Hollanda Ligi, Avrupa'da playoff turu oynayan temsilcilerinin maçlarını o hafta sonu iptal etti. Belçika Ligi ise bu stratejiyi daha zekice uyguladı: Play-off turu oynayacak 4 takımın 27-28 Ağustos'ta ligde karşı karşıya gelmelerini önceden ayarlamışlar. 4 Avrupalı, Saint Gilloise, Anderlecht, Gent ve Antwerp, o hafta ligde birbirleriyle eşleşiyorlar. Ve Belçika Futbol Federasyonu o iki maçı erteliyor. Böylece Avrupa'daki 4 temsilcisini, iki play-off maçı arasındaki hafta sonunda dinlendiriyor. Çok zekice değil mi? Bizim de, Avrupa'da adeta bir kurtuluş sezonu yaşadığımız bu yılda böyle zekice işlere ihtiyacımız vardı bence. Ama hem TFF'nin, hem de kulüplerin gündeminde daha farklı şeyler var hep maalesef.Uğur MELEKE / Hürriyet