Asgari kurumlar vergisi nedir, nasıl belirlenecek? Kimler asgari kurumlar vergisi ödeyecek?

Maliye, kurumlar vergisi mükelleflerinin büyük bölümünün zarar beyan ettiğini tespit etti. Bu kapsamda asgari kurumlar vergisi modeli hazırlandı. İşte asgari kurumlar vergisinin ayrıntıları...


Yeni vergi paketi çalışmaları sona yaklaştı.Kurumlar vergisi mükelleflerinin yaklaşık yarısının zarar beyan ettiği ya da hiç matrah bildirmediği halde yüksek cirolarla faaliyetlerini sürdürdüğü belirlendi. Bu konuda AB ve OECD uygulamalarını da inceleyen Bakanlık, mükelleflerin beyanları ile hasılat ve ödeme güçlerinin birbirleriyle kıyaslandığı hibrit bir model hazırladı.

Türkiye'de 1 milyon 140 binden fazla kurumlar vergisi mükellefi bulunuyor. Maliye'nin araştırmalarına göre bu mükelleflerin yaklaşık yarısı zarar etti ya da hiç martrah bildirmedi. Söz konusu mükelleflerin bilanço karları 5,7 trilyon lira, hasılatları ise 60 trilyon olarak tespit edildi.Düzenleme ile kurumlar vergisi mükellefleri asgari kurumlar vergisi ödeyecek. Sermaye şirketleri, kooperatifler, KİT'ler, dernek ve vakıflara ait işletmeler vergi kapsamına dahil edileek.İşletmeler beyanname dönemlerinde asgari kurumlar vergisini de hesaplayacak.

Ödenecek kurumlar vergisi, beyan edilen kazancın indirim ve istisnalar düşülmeden önceki tutarının belirli bir oranı ile gelir tablosundaki kazancın belli bir oranı matrah olarak kabul edilerek bulunacak vergiden yüksek olanı esas alınarak belirlenecek.Ödenen asgari kurumlar vergisi, izleyen 5 hesap döneminde işletmelerin bundan daha yüksek vergi ödemeleri gerektiği dönemlerde, ödenecek vergiden mahsup edilecek.

Bazı istisnalar (iştirak kazançları, emisyon primi kazançları gibi) asgari vergi hesaplamasında kazançtan indirilerek dikkate alınacak.Yatırım teşvik belgesi kapsamında yatırım harcaması yapan mükelleflerin hakları korunacak. Yeni işe başlayan mükellefler 3 yıl asgari vergiden muaf olacak.

Asgari kurumlar vergisinde iki kriter olması öngörülüyor.İlk kritere göre indirim ve istisnalar düşülmeden kurum kazansının yüzde 10'unu kapsayacak.İkinci öneri ise beyan edilen hasılatın yüzde 2'lik diliminin yüzde 10'u şeklinde olacak.Asgari kurumlar vergisinin 1 Ocak 2025'ten itibaren uygulanması öngörülüyor. Maliye, vergi kapsamında 2025 yılı için 90 milyar lira gelir öngörüyor.